Filosofie en andere wetenschap

 

De filosofie of wijsbegeerte
is de oudste theoretische discipline

(zij kwam voor het eerst echt op in de 6e eeuw v.Chr.) die het verlangen en het streven uitdrukt naar kennis en wijsheid. Een beoefenaar van filosofie wordt een filosoof of wijsgeer genoemd.
...
De term esthetica komt uit het Grieks en betekent waarneming.
...
Wat is goed? Wat zouden wij goed of slecht moeten vinden?

Dit zijn centrale vragen binnen de ethiek.
...
KennistheorieKennistheorie, ook bekend als "epistemologie", "kennisleer" of "kentheorie",

is een tak van de filosofie die er op gericht is na te gaan welke criteria bepalen wat gerechtvaardigde kennis is.



De milieufilosofie is een filosofisch vakgebied dat zich bezighoudt met de relatie tussen mens en milieu vanuit een filosofisch perspectief. Onderdelen van de milieufilosofie zijn bio-ethiek, ecofeminisme en ecotheologie.



Bron: Nederlandse Wikipedia.

 

Plato Allegorie




In
de allegorie van de grot
doet Plato (428 v.Chr. - 347 v.Chr.)
zijn opvattingen uit de doeken
over het mens-zijn
en de menselijke kennis
in relatie tot de realiteit.


...
Ons lichaam, dat waarneembaar is,
is ondergeschikt aan fysische wetten
en bevindt zich binnen ruimte en tijd.

Het ontstaat en verdwijnt weer,
is niet perfect of
op twee verschillende momenten identiek.
Onze ziel echter was volgens Plato immaterieel,
tijdloos en onvergankelijk.

Daarmee is de ziel onze permanente Vorm,
die tevens onderdeel uitmaakt
van de wereld der abstracties.

Bron: Nederlandse Wikipedia.

 

Martin Heidegger

 

Martin Heidegger (Meßkirch, 26 september 1889 – Freiburg im Breisgau, 26 mei 1976) was een Duitse filosoof. Hij wordt algemeen beschouwd als een van de grootste en invloedrijkste filosofen van de twintigste eeuw.

Zowel naar de inhoud van zijn werk als qua persoon is Heidegger niet onomstreden. Zijn zeer persoonlijke, vaak moeilijk te begrijpen taalgebruik is in de ogen van 'heideggerianen' fascinerend, hypnotisch en poëtisch. De invloed van zijn taalgebruik vindt men onder meer terug bij Sartre en Derrida. Datzelfde taalgebruik vindt echter geen genade in de ogen van bijvoorbeeld Adorno (Jargon der Eigentlichkeit) en Günther Grass (Hundejahre) die het als bombastisch en onontwarbaar jargon beschouwen.
...
In 1927 verschijnt zijn belangrijkste werk Sein und Zeit (SuZ; in de Nederlandse vertaling van M. Wildschut in 1998 verschenen als Zijn en Tijd). Daarin onderzoekt hij de fundamentele rol van de tijdelijkheid (gezien de dood) van het menselijk bestaan in de zin van dat bestaan, zowel objectief als subjectief. Het boek is deel 1 van een mislukt en afgebroken project. Hij laat onder andere zien hoe vanuit de onlosmakelijke verbondenheid met het bestaan (In-der-Welt-sein en Geworfenheit) de mens vanuit zijn zorg om zijn eigen bestaan, zich richtend op zijn eindige toekomst en vanuit die toekomst zijn verleden interpreterend, zijn huidige bestaan in zijn mogelijkheden vorm wordt gegeven. In zijn analyse van het Dasein treedt hij in debat met de grote filosofen en de wetenschap die hij te kort vindt schieten. Hij verwijt hen nooit diep genoeg over het zijn nagedacht te hebben. De gedachten over mens-zijn als Dasein, als in-der-Welt-sein, als Mitmensch-sein, als sein-zum Tode, opvattingen over het Niets, over eigenlijk en oneigenlijk leven, over angst en dood, over geworpenheid en Sorge zijn tot op vandaag basisbegrippen in de wijsbegeerte.

Kenmerkend voor Heidegger is zijn gebruik van vele nieuwe zelfbedachte Duitse woorden en begrippen (bijv. Dasein naast Sein), omdat hij de betekenissen van de standaardtermen uit zijn tijd ontoereikend achtte. Daardoor is op enkele paragrafen na SuZ voor 'beginners' moeilijk te lezen. Bovendien zijn de zinsconstructies door zijn haast en de complexiteit van het onderwerp niet altijd even eenvoudig. Om zijn werk toegankelijker te maken zijn er dan ook diverse inleidingen geschreven, ook in het Nederlands (Safranski (ned, du), Luckner (du), Inwood (ned, eng)).

...

 

 

 

 

Geest



In het algemeen wordt
met geest de essentie,
het wezenlijke, van iets aangeduid.

Het concept dat de dingen
niet alleen zijn zoals ze zich
aan ons presenteren,
maar daarnaast een diepere,
wezenlijke kern hebben,
is in veel gedachtegoed
terug te vinden.

In sommige betekenissen
is het begrip geest
verwant aan het begrip ziel.

Daarnaast wordt het begrip
in overdrachtelijke zin gebruikt,
zonder dat het
door een uitgebreide filosofie
onderbouwd wordt, bijvoorbeeld
in de betekenis van scheppende,
drijvende kracht.

Bron: Nederlandse Wikipedia

Mystiek



Mystiek betreft
het hartstochtelijk streven
naar een persoonlijke vereniging
van de ziel met God.

De term mystiek verwijst ook
naar de achterliggende leer
over kennis en persoonlijke ervaringen
van toestanden van bewustzijn
voorbij de normale menselijke perceptie.


Ware mystiek is
in tegenstelling tot dogmatische religie
heel wetenschappelijk,
omdat het gebaseerd is op
empirisch bewijs en proefneming.




Bron: Nederlandse Wikipedia

 

Agnosticisme




Het agnosticisme is de filosofische leer
dat kennis van bovennatuurlijke verschijnselen
onmogelijk is.

Volgens agnosten
zijn religieuze ideeën
over vermeende bovennatuurlijke verschijnselen
niet met een traditionele wetenschappelijke aanpak te bewijzen.

Het woord is afgeleid van het Griekse gnosis (kennis) met het voorvoegsel a (niet). Letterlijk is dus een agnost "iemand die geen kennis heeft", die claimt geen kennis te kunnen bezitten over de vraag of er een God is of niet.

Het ontstaan van het woord "agnosticisme" is precies bekend: het werd voor het eerst gebruikt door de bioloog en voorvechter van het darwinistisch denken Thomas Henry Huxley (de grootvader van Aldous Huxley, de schrijver) op een bijeenkomst van de Metaphysical Society in 1869 te Londen. Later legde hij in detail uit wat hij bedoelde met de term, onder andere in het essay Agnosticism (1889); Huxley beschrijft zichzelf als iemand die een redelijke sterke overtuiging heeft dat de vraag of er een God is of niet "onoplosbaar" is.
Het antwoord op die vraag is volgens hem onkenbaar.



Bron: Nederlandse Wikipedia.

Add comment