Federico García Lorca
Federico García Lorca
Fuente Vaqueros, 5 juni 1898 – Víznar, 19 augustus 1936.
........................................................
Pablo Neruda
Pablo Neruda
Parral, 12 juli 1904 – Santiago, 23 september 1973.
......................................................
Neruda
Morning (Love Sonnet XXVII) by Pablo Neruda
.
Naked you are simple as one of your hands;
Smooth, earthy, small, transparent, round.
You've moon-lines, apple pathways
Naked you are slender as a naked grain of wheat.
.
Naked you are blue as a night in Cuba;
You've vines and stars in your hair.
Naked you are spacious and yellow
As summer in a golden church.
.
Naked you are tiny as one of your nails;
Curved, subtle, rosy, till the day is born
And you withdraw to the underground world.
.
As if down a long tunnel of clothing and of chores;
Your clear light dims, gets dressed, drops its leaves,
And becomes a naked hand again.
.
Neruda Poems
Dante Alighieri
Dante Alighieri
Florence, tussen 14 mei en 13 juni 1265
– Ravenna, 13/14 september 1321.
..........................................
Het genie van Dante is onomstreden. Aan het begin van de veertiende eeuw schreef hij in zijn nog prille taal meteen een monumentaal meesterwerk, De goddelijke komedie. Hij beschrijft zijn visionaire reis, in de paastijd van het jaar 1300, door alle regionen van Hel, Louterinsberg en Paradijs. Het is een tocht vol ontmoetingen met zielen uit het verleden. Zij vertellen over dat verleden, maar door hun vermogen in de toekomst te zien kunnen ze ook dramatisch ontvouwen wat Dante, zijn stad en land te wachten staat. De Komedie is historisch, retorisch en compositorisch van een ongekende rijkdom, maar zij is bovenal een gedicht, een werk waarin de gedachten gedragen worden door de muziek van maat en rijm, ritme, alliteratie en assonatie. Al deze elementen zijn op voortreffelijke wijze gehandhaafd in deze volledige, geheel berijmde vertaling van Ike Cialona en Peter Verstegen. 'Laat ik maar meteen zeggen dat Cialona en Verstegen iets verbluffends hebben gepresteerd
en de Komedie inderdaad tot een belevenis hebben gemaakt door hun poezie.'
-Trouw.
......................................................
De goddelijke komedie is niet alleen het belangrijkste werk uit de Italiaanse letterkunde, het is ook een van de hoogtepunten van de wereldliteratuur en wordt in één adem genoemd met de werken als de Odyssee, Faust, Don Quichot en Macbeth. Van het omvangrijke werk, dat uit ruim 14.000 verzen bestaat, is Dante zowel hoofdpersoon als verteller. Hij beschrijft een denkbeeldige reis door de drie rijken van het hiernamaals: hel, louteringsberg en paradijs. Deze reis voert hem van de diepste ellende van het kwaad naar de uiteindelijke aanschouwing Gods.
..........................................................
Carlos Drummond de Andrade
Carlos Drummond de Andrade
31 oktober 1902 Itabira – 17 augustus 1987, Rio de Janeiro.
............................................................
Sob o chuvveiro amarSob o chuveiro amar, sabão e beijos,ou na banheia amar, de água vestidos,amor escorregante, foge, prende-se,torna a fugir, água, nos olhos, bocas,dança, navegação, mergulho, chuva,essa espuma nos ventres, a brancuratriangular do sexo-é água, esperma,é amor se esvaindo, ou nos tornamos fonte?Onder de douche beminnenOnder de douche beminnen, zeep en kussen,of in bad, beiden gekleed in water,glibberende liefde, glippend, grijpend,wijkend, water in de ogen, monden,dansen, varen, duiken, regenen,dat schuim op onze buiken, en de driehoekvan het schaamhaar wit - van water, sperma,liefdes loop, of zijn wij bron geworden?Al geruime tijd voor zijn dood deden er geruchten de ronde over erotisch werk dat Carlos Drummond de Andrade op hoge leeftijd zou hebben geschreven. Het bleek, na zijn dood, om een cyclus van veertig gedichten te gaan, vermoedelijk geschreven tussen zijn tachtigste en vijfentachtigste levensjaar. Dat ze pas postuum verschenen lag aan de dichter zelf, die ze niet wilde publiceren uit angst dat ze voor pornografie zouden worden aangezien.Misplaatste scrupule, moet men concluderen, wellicht ingegeven door zijn schroom van Mineiro, zoals de in Minas Gerais geboren dichter het zelf noemt. Met de vitaliteit en zinnelijkheid van een jonge man, met de melancholie van wie de dood nabij weet, bezingt Drummond hier de lichamelijke liefde in haar vele aspecten: normaal, anaal, fellatie, cunnilingus, stand 69, incest, de liefde in bad, in bed, in het gras, de liefde bedreven met Lolita's of met bejaarde hoeren met witte haren, niets versmaadt hij, en in al deze gedichten is hij op onthutsende wijze direct en duidelijk, nu eens humoristisch, dan weer plechtig, zonder dat dit alles afdoet aan de wezenlijke ernst en eenvoud die het waarmerk zijn van zijn poëzie.De weerklank van deze bundel werd nog sterk vergroot door Heddy Honigmanns documentaire 'O amor natural', die in een groot aantal bioscopen en op televisie te zien is geweest.
...............................................
Deze bundel voegt iets opmerkelijks toe aan het alom gewaardeerde oeuvre van de Braziliaanse dichter (1902-1987). Deze posthuum uitgegeven bundel bevat namelijk een cyclus van veertig erotische gedichten die De Andrade op zeer hoge leeftijd schreef en uit angst voor misplaatste reacties niet wilde publiceren. De dichter bezingt hierin de lichamelijke liefde tussen man en vrouw in al haar aspecten en doet dat op zo'n onverhulde en lyrische wijze dat men deze bundel kan plaatsen in de oude Latijnse traditie van o.a. de Galicisch-Portugese liefdespoezie. De bundel bevat een nawoord van August Willemsen die hierin onder meer een verantwoording aflegt van zijn vertaling, die men een geslaagd waagstuk kan noemen. De bundel is tweetalig en op de omslag staan foto's van de oude dichter. De bundel kwam opnieuw in de belangstelling door de film 'O amor natural' van Heddy Honigmann, die inwoners van Rio de Janeiro op basis van deze gedichten interviewde over de liefde.
(Biblion recensie, Redactie)
.........................................................
Fernando Pessoa
Fernando António Nogueira Pessoa (Lissabon, 13 juni 1888 – Lissabon, 30 november 1935) is een van de belangrijkste dichters in de Portugese literatuur en wellicht een van de meest betekenisvolle dichters uit de twintigste eeuw.
........................................................
Het universum van Fernando Pessoa wordt bevolkt door talloze personages, medeauteurs van zijn belevingswereld, die afwisselend de regie overnamen in zijn hoofd. Pessoa noemde ze heteroniemen. De drie belangrijkste dichterlijk aangelegde heteroniemen zijn Ricardo Reis, Alberto Caeiro en Álvaro de Campos. Het dichterlijke heteroniem Álvaro de Campos stond zijn maker Pessoa het meest na. Zonder iets af te willen doen aan de grote schoonheid en het literaire belang van Alberto Caeiro en Ricardo Reis kan niet ontkend worden dat Álvaro de Campos het meest levendige is van de grote drie dichterlijke heteroniemen van Fernando Pessoa. Campos is het sensationistische, op gevoelsmatige gewaarwordingen levende heteroniem, in deze eerste fase [1913-1922] een hartstochtelijk futuristisch dichter. De beoogde vervoering van Álvaro de Campos is de razernij, de woede, de misselijkheid, de weerzin van Pessoa. Campos probeert te zingen als Walt Whitman om niet te huilen als Pessoa. Fernando Pessoa (1888-1935) geldt als de belangrijkste Portugese schrijver van de twintigste eeuw. De Arbeiderspers heeft de exclusieve vertaalrechten verworven op heel zijn oeuvre. Als introductie op de Pessoa-bibliotheek schreef August Willemsen Het ik als vreemde. Met Gedichten 1913-1922 van Álvaro de Campos is de magistrale Pessoa-bibliotheek weer een parel rijker. De tekst is voorzien van commentaar en een verhelderend nawoord van vertaler August Willemsen. Over Oden van Ricardo Reis [Fernando Pessoa]: Meesterlijk eenvoudige poëzie van Pessoa's strengste heteroniem. ? Aleid Truijens in de Volkskrant Over De hoeder van kudden van Alberto Caeiro [Fernando Pessoa]: Wat een prachtige gedichten. En weer een vertaling die helder, ritmisch en bewonderenswaardig gewoontjes is. ? Aleid Truijens in de Volkskrant [op achterplat afdrukken gedicht 38, dat als volgt luidt:] 38 Iedereen is interessant wanneer je iedereen maar weet te zien. Wat een meesterwerk voor een
eventuele schilder in elk gezicht dat maar bestaat!
Wat een uitdrukkingen in allemaal, in alles!
Wat een wonderbaarlijke profielen alle profielen!
En face gezien, wat een gezicht ieder gezicht!
De menselijke gebaren van eenieder, hoe menselijk die gebaren!
---------------------------------------------------------
Jorge Luis Borges
Jorge Luis Borges
Buenos Aires, 24 augustus 1899
– Genève, 14 juni 1986
--------------------------------------------------------
Het geheimschrift en andere gedichten
--------------------------------------------------------
De Argentijn Jorge Luis Borges (1899-1986) is een bijzonder fenomeen in de jonge geschiedenis va. de Latijns-Amerikaanse literatuur. Dat geldt niet in het minst voor zijn gedichten: in een tijd waarin men in het Spaanse voornamelijk de barokke overdrijving zocht, de hartstochtelijke kant van de mens, en zeker niet de meer 'redelijke', pleitte Borges voor een poëzie zonder metaforen; in zijn ogen vormden woorden op zichzelf al een beeld. Voorts verwierp hij zowel straattaal als academisch jargon. Borges zocht naar een best gebruik van de gewoonste woorden en gaf de voorkeur aan het anekdotische boven het expressieve. Het vernieuwende, zo betoogde Borges, vraagt om een klassieke verwoording, want op een experimentele manier zou de lezer kans lopen het vehikel te verwarren met de revolutionaire inhoud.Deze verzameling is beperkt tot een antologie, die representatief is en gelijkmatig verdeeld over alle perioden. De vertaler heeft zich als lezer van Borges door zijn eigen keuze laten leiden, en zich zo dicht mogelijk bij het Spaans gehouden. De betekenis prevaleert, maar zonder de metriek geweld aan te doen. Wat rijm betreft, overweegt de assonantie.
----------------------------------------------------------
Argentijns dichter
Guillermo Carnero
Guillermo Carnero
Assepoester
.
Deze dame geeft
haar kus ironische implicaties.
.
Francesco Petrarca
Francesco Petrarca
1
U die in rijm de weerklank hoort herleven
van al mijn zuchten, enig voer van ’t hart,
toen ik, in jonge doolwegen verward,
deels anders was dan die ik ben gebleven,
.
Om zich met schoon gebaar op mij te wreken
.
Het was de dag waarop de zon haar stralen
.
Hij die oneindige voorzienigheid
.
Mijn dol verlangen is op hol geslagen
.
Vraatzucht en slaap en 't luie bed van veren
.
Als ooit mijn leed en mijn verdriet gedogen
.
De grijsaard gaat zijn weg door dag en nacht
.
Een storm van zuchten houdt mijn hart bevangen
.
Als ik mijn blik gericht heb naar de zijde
.
Ik schaam mij vaak als ik wéér moest versagen
.
Reeds deed de liefdesster haar pracht herleven
.
Alleen en peinzend ga ik door de dreven
.
Als ik gedacht had dat de dood mijn hart
.
Ik vrees de aanval van die schone ogen
.
Als vuur nooit vuur tot stilstand heeft gebracht
.
Nooit kon Diana zó de man behagen
.
Daar op haar voorhoofd Liefdes vendel stond
.
Gezegend zij de dag, de mand, het haar
.
Heer van 't heelal, na de verloren dagen
.
Ik was op Amors aanval niet bedacht
.
Ik ben zo moe onder de zware vracht
.
De schone vrouw die jij zozeer beminde
.
Weent, vrouwen, weent, en laat ook Liefde wenen
.
Vaak zie de Liefde mij: 'Wil toch bewaren
.
O, als ik ooit zo goed in verzen dwing
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Italiaans dichter