Taal van de zomer 48 – 52

48

De bijzondere zomer had mooie dagen gekend, met een zinderende zon en lachende gedichten, maar de laatste tijd was de regenval kenmerkend voor het hoogseizoen.

De bos gerbera's die Bjarne van de vrijgekomen Arthur kreeg, had hij te danken aan zijn kordate optreden na de arrestatie van Arthur. Zijn klasgenoot, die zijn schoolagenda op zak had, en die alleen het telefoonnummer van Bjarne kon ontcijferen. Bjarne had beloofd alles geheim te houden. De arrestatie van Arthur en het vergrijp waarvan hij werd verdacht.

Die vrijdagavond zat Bjarne weer in de kroeg met Gerard te praten. Gerard Vroeg had zijn betoog over de linkse politiek kracht bijgezet met een vreugdevolle daad van solidariteit. Met zichtbare ontroering toonde Bjarne zijn dankbaarheid door hem iets van zijn levenskracht te schenken. Hij had zo zijn best gedaan dat Bjarne niet anders kon dan hem te laten genieten van de lading energie die hij altijd bij zich had.
Gerard Vroeg noemde Bjarne “Tijger” hetgeen zijn ego streelde. Het gaf wat afleiding van de dagelijkse sleur op school en de leegte van het herenhuis tijdens de afwezigheid van Emma. Emma die wel begreep dat Bjarne niet met lege handen op haar ging zitten wachten, omdat hij het druk had met de leerstof van school en het onderhouden van vriendschappelijke contacten.

Zijn populaire klasgenoot Arthur was fel te keer gegaan tegen wat hij noemde de buitenlandse invloeden op de politiek van ons kikkerland.
Die vurigheid waarmee hij zijn standpunten het licht liet zien was aandoenlijk. Het maakte hem zelfs aantrekkelijk. Bjarne was vastbesloten om zijn geheim niet aan hem te verklappen. Niemand hoefde te weten dat hij een verhouding met zijn hospita had. Bjarne had het wel spannend gevonden dat Arthur er nieuwsgierig naar was geweest.

Emma was een vrouw van de wereld. Ze had een brede belangstelling voor literatuur, ze vertelde over de gedichten uit de bundel 'Het zingend hart' van de schrijver Gerard Reve en over de verhalen van de Amerikaanse schrijver James Purdy, die in haar ogen een cultuurheld was.

Ze wist veel te vertellen over de dichters Fernando Pessoa en Arthur Rimbaud. Ze vertelde over de kunst van Giacometti, en over die van de Nederlandse kunstenaar Henk Visch. Ze vertelde over haar favoriete zanger en liedjesschrijver Bob Dylan, en over de zangeres Billie Holiday en haar liedje Love for sale. Ze had eigenlijk overal wel iets over te vertellen, behalve over haar vorige leven als huisbaas met een penis, daar had ze niets over verteld. En de jeugdige Bjarne wist weinig over mensen die transgender waren.

Een haarspeld was voldoende geweest om in te breken in de privésfeer van haar verleden. Bjarne voelde zich schuldig maar vreemd genoeg ook een beetje opgelucht. Niet omdat zijn hospita vroeger in een mannenlichaam woonde, maar omdat hij nu de roddels van zijn vrienden beter begreep.

Er was een harde donderklap te horen in de avondhemel van de zomeravond. Het regenwater kwam nu met bakken tegelijk naar beneden.

49

Even snel als de uitbundige regen was gekomen, was die weer verdwenen om ruimte te maken voor een twijfelende avondzon hoog aan het zomerse hemelfront boven de oude stad.

De frivole geruchten over de beeldschone Emma P. waren er wel geweest, maar de jeugdige Bjarne dacht dat het onzinnige flauwekul was.

Het was duidelijk iets wat hij moest verwerken. Hij vond het bijzonder dat hij er niets van had gemerkt. Toch raakte hij er ook van in verwarring. Was dit de reden geweest dat Emma Petronella nooit over de bijzondere relatie wilde praten, en dat ze voortdurend op reis was voor haar werk.
Bjarne Gosse vond het ongelofelijk dat zo'n beeldschone vrouw ooit een huisbaas met een penis was geweest in plaats van een hospita in een herenhuis.

Arthur belde. Zijn stem klonk zenuwachtig door de telefoon.
“Beloof je me echt dat je het nooit aan iemand zal vertellen Bjarne. Ik zweer je dat ik jou ook nooit zal verraden.”
“Nee Arthur, ik zal het aan niemand vertellen. Wees gerust. Ik ben betrouwbaar en ik weet hoe jij je voelt.”
Het was een kort telefoongesprek om Arthur gerust te stellen.

Bjarne voelde dat zijn gevoelens van verliefdheid weer naar een bodem zochten in zijn hart. Het leven was verwarrend voor een jonge minnaar zoals hij. Hij bemerkte dat zijn fascinatie voor de beeldschone Emma Petronella weer begon te groeien, ondanks dat ze iets persoonlijks zo lang geheim had weten te houden.

In de media verschenen steeds meer berichten over wantoestanden in de intensieve veehouderij, de bio-industrie. De jeugdige Bjarne besloot er voor maatschappij een nieuwe scriptie over te schrijven. Een vervolg op het werkstuk dat hij eerder over de omgang met dieren had geschreven.

Dieren werden steeds meer ondergeschikt gemaakt aan de behoeften van de mens, die het als een vanzelfsprekendheid beschouwde om iedere dag een lap vlees op het bord te krijgen. Dat terwijl het vroeger prima was om maar een paar keer per week vlees te eten. De feiten logen er niet om. Vooral de varkens moesten het ontgelden. Mensonterende toestanden in overvolle fabrieksboerderijen om maar zo goedkoop mogelijk vlees te produceren.

Het greep Bjarne zo naar de strot dat hij besloot vegetariër te worden. Hij moest het nog met Emma overleggen. Hij had een vermoeden dat zij daar wel voor open zou staan. Ze hield ervan als hij zijn meer idealistische kant liet zien.
Dan was hij weer haar stoere Bjarne. Haar vurige minnaar.

Bjarne had medelijden met Arthur. Hoe had hij zo de fout in kunnen gaan? Of was hij toch onschuldig zoals hij zelf beweerde?

Frits moest eten hebben. Emma was afwezig, zoals wel vaker wanneer Frits eten moest hebben.
Toen Frits aan het eten was dacht Bjarne aan Arthur.
Waren ze nu vrienden omdat ze samen een geheim deelden?

50

Er hing een bijzondere wolk in de lucht die maar langzaam in beweging kwam, maar die ook geen regendruppels liet vallen. Het viel Bjarne op omdat er verder geen wolken waren te zien, behalve die ene wolk, die maar niet in beweging kwam. Een wolk die op een dier leek. Een kameel met twee bulten.

Alhoewel Bjarne de daden van Arthur veroordeelde vond hij het toch spannend dat ze samen een geheim hadden, waarover niet gesproken werd. Het bleef maar in zijn hoofd spoken.

Bjarne stortte zich op zijn scriptie:
De bio-industrie begon na de tweede wereldoorlog. De regering wilde de economie op gang helpen waardoor vooral vleesproducten goedkoper werden.
Vlees en eieren werden massaproducten. De bio-industrie werd zoveel mogelijk geautomatiseerd. Grote aantallen dieren op een bedrijf om maar zo goedkoop mogelijk te produceren. Doordat er zoveel dieren werden gehouden op een kleine oppervlakte kwam Nederland met een mestoverschot te zitten. Dieren konden geen normaal gedrag vertonen en hadden eigenlijk geen gewoon leven als dier. De consument kon goedkoper vlees eten en eieren consumeren, maar had vaak geen idee wat voor leed daar achter schuilging.

Emma had Bjarne opgedragen een boek van James Purdy te lezen. Ze was een uitgebreide correspondentie met hem begonnen. Ze was daar helemaal mee vervuld. Ze ging er akkoord mee om wat vaker vegetarisch te eten, maar ze wilde haar wekelijkse biefstukje niet afzweren.

Bjarne schreef nog steeds brieven aan Kees Broodakker. Kees was veranderd de laatste tijd. Hij schreef steeds openlijker over zijn homoseksualiteit en over zijn liefde voor de natuur. Hij vroeg Bjarne of hij nog gedichten schreef, maar daar was hij niet aan toe gekomen omdat hij worstelde met de leerstof voor het proefwerk wiskunde.

Arthur zijn populaire klasgenoot, met wie hij een controversieel geheim deelde, was volgende week aan de beurt voor zijn spreekbeurt.
Bjarne verheugde zich er al op want hij had aangekondigd dat het over de werkeloosheid zou gaan.
Arthur kennende verwachtte Bjarne een fel betoog. Een scherpe aanklacht tegen alles wat er fout kon gaan.

Er waren voldoende redenen voor Bjarne om naar de kroeg te gaan. Bier, communicatie, vriendschap. Toen hij Gerard Vroeg in de Nachtraaf tegenkwam vertelde hij Bjarne dat hij sinds kort verhalen schreef met een sprookjeskarakter. Of de jeugdige Bjarne belangstelling had om ze te lezen.
“Er zit veel humor in Bjarne, en het leest als een trein.”
Hij zou ze hem kunnen toe sturen. Bjarne knikte en probeerde hem weer kwijt te raken. Bjarne Gosse was geen tijger, zoals Gerard hem had genoemd. Hij begon steeds meer op een geit te lijken, wanneer hij toe zou geven aan de jolige meligheid van de jongeheer Vroeg, die hem zijn sprookjes aan de man probeerde te brengen.

Toen Bjarne de volgende ochtend wakker was, bleek de wolk toch verdwenen. De lucht-kameel was weg. Bjarne Gosse was zenuwachtig omdat hij de opdrachten voor wiskunde niet had begrepen.

Er stond weer een bericht op het antwoordapparaat van Emma. Het was zijn klasgenoot Arthur die met Bjarne wilde praten. Hij vroeg of hij een keer koffie kon komen drinken. Het liefst op een zondag, want dan hoefde hij niet te werken.

Het was toevallig zondag, en Bjarne bedacht zich dat Arthur hem wellicht met de opdrachten van wiskunde kon helpen. Zonder te aarzelen belde hij Arthur op en vroeg hem die middag naar het huis van Emma te komen om samen koffie te drinken.

Arthur zag er charmant uit, toen hij voor de deur van het huis stond. Met speels gemak legde hij uit hoe de opdrachten van wiskunde gemaakt moesten worden. Bjarne luisterde aandachtig en voelde zich meer en meer thuis met de erudiete Arthur in zijn nabijheid. Het was toch minder ingewikkeld dan hij had gedacht.

“Wat een mooie tekeningen Bjarne. Heb jij die gemaakt?”, vroeg Arthur terwijl hij naar de tekeningen aan de muur van de kamer van Bjarne keek.
“Ja, dat is een hobby van me. Ik heb les gehad van de kunstenaar Peter Halm, daar heb je misschien wel eens over gehoord”, antwoordde Bjarne zelfverzekerd. De gulle lach van Arthur was aanstekelijk. Zijn ogen straalden olijke energie uit en fonkelden van plezier. Het was nu officieel, ze waren vrienden! Arthur en Bjarne.

51

Het was leuk geweest, de spontane wiskundeles van de tuinderszoon Arthur. Bjarne had nooit gedacht dat ze vrienden van elkaar zouden worden. Hij verheugde zich op de volgende les, die Arthur hem enthousiast had beloofd.

Emma was weer eens op reis voor haar werk, maar de jeugdige Bjarne voelde zich minder eenzaam dan voorheen omdat hij vaak brieven schreef met zijn vroegere klasgenoot Kees Broodakker. Deze ochtend lag er weer een brief op de deurmat, met zijn kenmerkende handschrift.

“Hallo beste Bjarne,

Jammer dat je deze zomer geen tijd hebt kunnen vinden voor het schrijven van nieuwe gedichten over de dierenwereld. Ik vind het altijd bijzonder om ze te lezen. Ik heb nagedacht over wat jij over jouw geliefde Emma had geschreven. Het is goed om haar in haar waarde te laten. Het zal wel een bewuste keuze van haar zijn geweest om het niet aan de grote klok te hangen. Ik kan me daar levendig iets bij voorstellen.

Ik heb ook nagedacht over wat jij over Judith hebt geschreven. Sommige mensen kunnen inderdaad niet tegen kritiek en voelen zich dan gelijk aangevallen. Ik denk dat het komt omdat het ze persoonlijk raakt. Mijn bezwaar tegen veel spiritueel ingestelde mensen is dat ze er aan voorbijgaan dat ieder mens zijn eigen zoektocht heeft. En dat die zoektocht nooit alleen een zoektocht naar licht en liefde kan zijn, maar dat er ook negatieve en duistere zaken van invloed zijn. De goed bedoelde adviezen slaan dan als een tang op een varken omdat iedereen het recht heeft om zelf te leren en die leerschool variabel is. Daarom ben ik van school afgegaan. Ik kon niet wennen aan het leersysteem.

Later heb ik me laten testen. Toen is gebleken dat ik hoogbegaafd ben. Mijn gedachten gaan vaak wat sneller dan die van andere mensen en ik heb een repeterend geweten. Ik vraag me voortdurend af of ik de juiste keuzes maak en of ik daarmee goed bezig ben. Je weet dat ik af en toe van het pad ben afgeraakt. Seks, drugs en hardrock, maar tegenwoordig hou ik weer van het polderlied. Ik heb geen nieuwe cavia meer aangeschaft. Ik wil geen huisdieren meer. Ze gaan altijd plotseling dood op momenten dat niemand het aan ziet komen.

Ik denk dat je er beter aan doet jouw lieve Emma niet met jouw bevindingen te confronteren. Praat er anders een keer met Peter Halm over, die kan de situatie beter inschatten dan ik. Ik ben een beetje bang dat het tussen jou en Emma zal komen te staan wanneer je er wel over gaat beginnen. En wat doet het er toe, ze is nu de Emma die ze voor jou is geworden.

Ik wijs het gedachtegoed van die spirituele genezers niet af. Judith is een schat van een vrouw. Waar ik moeite mee heb is dat het vaak zo elitair wordt, een soort glazuurlaagje over waar het werkelijk omgaat. Het leven bestaat niet slechts uit licht en liefde, dus waarom is het zinvol dat telkens te beweren. Ik kan gelukkig nog wel met Judith door een deur, want ze inmiddels weer een paar kilo afgevallen door de volle graanbiscuits en de brandnetelsapkuur.

Ik hoop dat je binnenkort weer tijd kunt vinden om mij nieuwe gedichten te sturen beste Bjarne.
Tot die tijd wens ik je veel licht en liefde toe. Weet je, ik heb nog nooit zoveel over mezelf verteld. Ik ben nog nooit zo open over mezelf geweest als tegenover jou. Misschien ben ik niet rijk aan woorden en kan ik mijn gevoelens niet goed uiten. Maar ik wil je bedanken! Bedankt voor het geven van deze vreugde, bedankt voor het geven van je warmte. Ik dacht dat ik helemaal zonder vrienden zou blijven vanwege mijn oriëntatie. Maar ik ben blij dat je in mijn leven bent gebleven. Overdag is er geen beter moment voor mij dan wanneer ik je brief zie! Ik vind je echt leuk Bjarne. En niet alleen als een vriend, maar ook als een man. Bedankt voor je geweldige foto's. Bedankt voor je mooie woorden. Dankjewel dat je me blij maakt!
Ik ben verkouden geweest. Maar nu gaat het weer beter.

Groetjes, Kees Broodakker. “


Het viel Bjarne op dat Kees niet meer die verlegen mensenschuwe jongeman, die in de klas werd gepest, was. Hij was mondiger geworden. Hij durfde zijn mening te geven. Bjarne voelde zich minder eenzaam sinds ze elkaar brieven schreven.
Ook Peter Halm liet van zich horen. Hij wees de jongeling Bjarne op de uitverkoop bij een winkel in kunstenaarsbenodigdheden. Bjarne besloot om een nieuw schetsboek te kopen. Hij wilde weer verder met zijn serie gezichten van mensen die verbaasd keken.

Peter Halm had Bjarne in contact gebracht met de muziek van Nick Drake. Het was uitstekende achtergrondmuziek voor de tekeningensessies van de jeugdige Bjarne Gosse. Nu hij wist dat de energieke Arthur zijn tekeningen leuk vond, was het nog leuker om ze te maken.

52

De wolken lieten de Nederlandse zomer even met rust en gaven de zon de kans om voor helderheid te zorgen.

De relatie tussen Frits de zwarte kater en de jeugdige Bjarne begon te bekoelen. Het harige beest had meer belangstelling voor muizen dan voor zijn trouwe verzorger, die een aanzienlijke korting op zijn huurbedrag kreeg in ruil voor deze dienst. Bjarne legde zich er bij neer. Er was een ander gevoel dat hem verontrustte. Bjarne begon door hun correspondentie steeds meer aan Kees Broodakker te denken. Bjarne bedacht zich dat hij misschien een beetje biseksueel was geworden omdat Kees zo openlijk homo was.
Kees begreep zijn gedichten beter dan Emma dat deed, en hij stond wat afkomst betreft wat dichter bij zijn belevingswereld dan Peter Halm, die toch altijd iets wat elitair was met zich meedroeg. Het gaf een fijn gevoel om met Kees te corresponderen.

De jeugdige Bjarne was in het verleden als eens eerder verliefd op een jongen geweest, maar dat was al lang geleden, toen hij nog in de puberteit was. Bjarne had er nadien nooit meer aan terug gedacht, maar deze gevoelens voor Kees werden voor hem steeds duidelijker. Het leek alsof hij extra zijn best wilde doen om mooie gedichten voor hem te schrijven. Gedichten die niet alleen over het dagelijkse leven gingen, maar ook over de spannendere dingen des levens, zoals de liefde en het vermogen om te overleven.
De jongeling Bjarne verlangde naar een foto van Kees. Hij wilde weten hoe Kees er tegenwoordig uitzag, nu hij niet meer een verlegen muurbloem was, zoals hij hem vroeger had gekend.

Bjarne had zin in bier. Hij kwam Peter Halm in de kroeg tegen. Het was meteen duidelijk dat hij coke had gesnoven. Hij zag het aan de blik in zijn ogen en de onverstandige manier waarop hij tegen Bjarne sprak. Hij was Bjarne aan het uitdagen. Hij deed nichterig en flauw. Bjarne hield er niet van wanneer Peter zich zo gedroeg. Bjarne probeerde hem van zich af te schudden, maar hij werd steeds opdringeriger. Bjarne moest plots weer aan Kees denken. Hij vermande zich en schudde Peter van zich af door hem een flinke duw te geven.
Bjarne nam snel de benen om een conflict te voorkomen.
Toen hij achterom keek zag hij dat Gerard Vroeg de vervelende Peter tegenhield. Gelukkig maar, want Bjarne voelde dat hij in rood kwam.
Peter kon zo ongelofelijk arrogant doen wanneer hij coke had gesnoven. Dan was het echt een vileine man die geen blad voor de mond nam en die het liefste zo snel mogelijk op zijn prooidier afging om die te vernederen met zijn scherpe tong.
 
Toen de jeugdige Bjarne thuis kwam in het huis van zijn hospita was Frits de kater nergens te bekennen. Bjarne besloot hem niet te gaan zoeken. In bed lag hij toen hij weer aan de elegante Kees moest denken. Zijn gedachten werden steeds intiemer.

Bjarne Gosse vroeg zich opnieuw af of hij misschien biseksueel was omdat hij zoveel genegenheid voor Kees voelde. Misschien dat Emma vanuit Portugal zijn gedachten kon lezen op dat moment, want ze verscheen plots opzichtig naakt in zijn brein zonder voorafgaande aankondiging. Alsof ze op haar manier, zonder kledij, de onschuldige Kees uit zijn verfijnde gedachten wilde verjagen. Voordat hij het wist had Bjarne een flinke slaap te pakken en sliep hij in één ruk door naar de vroege ochtend. De ochtend die begon met de brutale Frits die hem een dode muis kwam brengen.

In de middag zou Arthur weer komen om te helpen met de opdrachten voor wiskunde. Arthur zag er energiek uit in zijn strakke korte broek en gestreept poloshirt. Met veel geduld legde hij de ingewikkelde opdrachten uit aan de jeugdige Bjarne.

53

Zes eenzame dagen later in de stad Utrecht die aan de wisselvalligheid van de zomer was overgeleverd.

Emma had een speeltje gekocht. Dat was op zich niet zo erg, maar het was wel een beetje irritant dat ze dat speeltje in de vitrinekast had gezet, zodat iedereen kon zien dat zij een speeltje had.
“Dat hoeft toch niet iedereen te zien Emma” wierp de jeugdige Bjarne tegen, maar ze glimlachte voldaan, alsof hij verder niets over haar speeltje te vertellen had.
“Niet zo preuts Bjarne, ik heb toch niets te verbergen, ik ben een moderne vrouw!” zei ze alsof ze hem het gevoel wilde geven dat hij niet met zijn tijd was meegegaan. Bjarne vond het toch lichtelijk obsceen om dat speeltje zo zichtbaar in de vitrinekast te plaatsen. Het was toch geen kunstobject. Het was geen gezicht tussen de marmeren olifantjes en de giraffe van kristalglas. Hij kreeg zelfs het idee dat ze het alleen maar deed om hem te irriteren. Om aan hem duidelijk te maken dat zijn speeltje niet voldoende was voor haar, als moderne vrouw van de wereld.

Maar goed, alles op een rijtje gezet te hebben, gunde de jeugdige Bjarne, de beeldschone Emma haar speeltje en besloot hij er verder niet over te gaan miauwen.

Frits, de zwarte kater, dacht daar anders over. Zodra hij het speeltje zag begon hij te mauwen.
Hij hield niet van vreemde voorwerpen in de vitrinekast. Hij was gewend aan de marmeren olifantjes en de statige giraffe van kristalglas. Zodra er iets nieuws in huis kwam was hij even uit zijn doen.

Arthur kwam die zondag weer om Bjarne te helpen met de opdrachten voor wiskunde. Hij zei deze keer niets over de tekeningen in de kamer van Bjarne. Hij vroeg of hij de rest van het huis mocht zien, maar Bjarne vertelde dat het niet kon omdat dat niet mocht van Emma. Arthur keek Bjarne begrijpend aan. Ze babbelden nog wat over school en over de spreekbeurt van Arthur. Het was gezellig, de tijd vloog voorbij.

Het regende. Het was net alsof het bezoek niet had plaatsgevonden. Het leek meer herfst dan zomer. Arthur had een donkerrode lamswollen trui aan. Dat was Bjarne niet vergeten.

54

De jeugdige Bjarne had een vreemde droom die regennacht in Utrecht, nadat hij een slaapmutsje had gedronken uit de drankkast van zijn afwezige hospita. Een droom over iets wat niet echt was gebeurd, maar door de levendigheid van de droom leek het alsof het wel zo was.

De donkerblonde Bjarne woonde nu al lange tijd in het huis van de vrouw waar hij een liefdesrelatie mee had. Vreemd was het dat de droom hem terug bracht naar de tijd van toen er slechts sprake was van een verlangen.
Schuldig en beschaamd voelde hij zich destijds, omdat hij erotische fantasieën had over een vrouw die tenminste zestien jaar ouder was dan hij zelf was. Een beeldschone dame waarmee hij in de toekomst niet meer dan een zakelijke relatie zou hebben. Zijn toekomstige hospita, ze bleef hem in zijn dromen lastig vallen. Negentien jaar oud was hij. Dat weerhield Bjarne niet van de wildste fantasieën over deze beeldschone oudere vrouw die spoedig in zijn nabijheid zou zijn. De droom ging terug naar het verleden.

Bjarne hield het niet meer uit op de bank waar hij op moest slapen. Het was weekend. Bjarne had gedronken in een kroeg waar veel scholieren kwamen. Daar was weer die meid, die hij al eerder had gesproken. Ze vroeg hem naar zijn sterrenbeeld.

“Weegschaal” zei Bjarne voorzichtig. Hij bood haar iets te drinken aan. Hij bestelde ook nog een biertje voor zichzelf. Zo'n zware bruine jongen uit het Zuiden in een glas met een voet. Bjarne wilde van het leven genieten met zijn toekomstige kamer in het vooruitzicht.

Ze gingen aan een tafeltje zitten, in de buurt van de muziekboxen. Er stond rustige luistermuziek op. Ze raakten aan de praat. Ze bestelden nog twee bruine jongens, schuimend van geluk en verdiepten zich verder in het gesprek. Haar sterrenbeeld was ook weegschaal en ze wist er alles over te vertellen. Hun geboortedagen vielen in oktober.
Ze vertelde dat “wij“ weegschalen het vermogen hadden om de dingen vanuit het perspectief van een ander persoon te kunnen zien. En dat we ons intellect uitdrukten via creativiteit.

De droom werd intenser.
Bjarne voelde zich aangesproken omdat hij op school veel waardering kreeg voor zijn zelfgemaakte fantasietekeningen.

“Ha, ha, ha, ja, ik kan zeker goed tekenen, ik vind het hartstikke leuk om te doen”, vertrouwde hij haar toe in een zelfverzekerde bui. Een gemoedsstemming die mede werd gestimuleerd door het zwaar vallende bier uit België, waar het beste bier ter wereld vandaan kwam.

Ze was meteen nieuwsgierig. Bjarne vertelde haar dat hij bij een vriend logeerde. Toen begon ze plotseling een heel verhaal over haarzelf. Ze had binnenhuisarchitecte willen worden, maar was toen bij toeval in de modewereld terechtgekomen als model. Ze verdiende er veel geld mee. Ze had een mooie etage gekocht in de stad, en daar hingen ook kunstwerken aan de muur. Ze bleef maar praten.
“Ik ben bezig met een verhalenserie over de Mariastraat, Bjarne.”

De dromende Bjarne Gosse luisterde ademloos naar wat ze te vertellen had. Ze hechtte bijzonder veel waarde aan het karakter dat volgens haar bij de weegschaal hoorde. Bjarne had daar zelf eigenlijk nooit zo bij stil gestaan. Plotseling zei ze iets waar hij van schrok: “Pas op voor beeldschone oudere vrouwen, Bjarne! Ze zullen je met huid en haar opvreten!”

Hoe kon ze weten dat hij een prille liefde voor een beeldschone oudere vrouw koesterde? Het bier begon een beetje tegen te staan, maar tot zijn verbazing bestelde ze twee glazen whiskey en een bakje pinda's.

Bjarne begon zich een beetje onevenwichtig te voelen en wilde eigenlijk naar huis, naar die ellendige bank waar hij de laatste tijd op sliep. Maar nee, volgens haar was het gesprek nog niet afgelopen. Ze begon verder naar zijn tekeningen te vragen. Hij moest ze maar eens aan haar laten zien, ze had wel interesse voor mensen die tekeningen maakten. Ze kon aan zijn handen zien dat hij een artistiek mens was.
De whiskey kwam keihard aan. Hij had dat nooit moeten doen. Het duurde niet lang voordat hij bij haar op de bank zat. Ze had thee gemaakt. Kamillethee. Volgens haar een goed middel om een kater te voorkomen. Ze had ook een poes, die zat naast hem op de bank, een beetje nieuwsgierig naar wat Bjarne Gosse daar deed. Ze begon aan zijn kleren te sjorren alsof hij een pop was. Voordat Bjarne het wist, lag hij naakt naast haar in bed. Twee weegschalen naast elkaar in een bed dat begon door te zakken. De droom werd intenser.

Bjarne werd de volgende ochtend wakker in een droom, zonder kleren aan. Hij dacht niet dat hij het met haar had gedaan, maar zij dacht daar anders over. Ze had waarschijnlijk veel fantasie. Veel meer dan hij, die moeite met denken had.
Waar ging dit naar toe, dit lege behang van de nacht?

Bjarne had maandag een proefwerk over bodemleven. Hij gaf haar een kus, en bedankte haar voor de kamillethee, op weg naar zijn studieschrift bodemkunde, en de warme maaltijd van een vriend. Zo ging de droom afdwalend verder.

Bjarne werd nu echt wakker. De droom was zo levensecht geweest dat hij zich schuldig voelde tegenover Emma. Het kon geen droom zijn die op een ervaring was gebaseerd. Misschien had het iets met Peter te maken, of met de onzekerheid van Bjarne over zijn seksuele identiteit. Hij besloot vroeg op te staan om optimaal van het daglicht te kunnen profiteren.
In de hoek van de woonkamer stond de weegschaal van Emma. Bjarne ging er op staan. Hij was drie ons aangekomen tijdens zijn bezoekje aan de Mariastraat.

55

Bjarne kwam in contact met een bundel vol met straatgedichten, geschreven door de dichter Bobby Doljanus. Bjarne kende de dichter niet, maar de gedichten spraken tot zijn verbeelding. Komische situaties uit het leven op straat. Toen hij die vrijdagavond Gerard in de kroeg tegenkwam vertelde Bjarne over de bundel die hij had gelezen. “Stoere gedichten Gerard, moet je echt eens lezen!” Gerard keek Bjarne verbaasd aan. Wist hij dan echt niet dat Bobby Doljanus een schrijversnaam van Jan Boter was. Hij besloot het niet aan Bjarne te vertellen.

Emma was weer terug in het land om de erudiete hospita van Bjarne te zijn in haar elegante herenhuis:

“In de liefde en de politiek is alles geoorloofd” sprak Emma plotseling terwijl ze een krant aan het lezen was. Het was niet de eerste keer dat de jeugdige Bjarne een sarcastische ondertoon in haar stem hoorde. Ze was weer begonnen met roken en liet een gemene kuch horen na alles wat ze zei.

Bjarne begreep niet wat ze hem wilde vertellen. Bjarne had de krant nog niet gelezen, hij genoot zichtbaar van een zacht gekookt ei.
Frits de zwarte kater zat bij de kachel. Hij had kennelijk niet in de gaten dat die niet aanstond en dus geen extra warmte gaf. Bjarne zweeg en hij bleef voorlopig even zwijgen, afwachtend waar Emma over zou gaan praten.
“Bob Dylan is mijn favoriete minstreel, Bjarne” zei ze plotseling.
“Ik heb kaartjes voor ons gekocht voor zijn concert in Rotterdam.” Bjarne baalde ervan dat ze niet met hem had overlegd. Hij kon niet op de avond van het optreden en ze vertelde dat de kaartjes behoorlijk prijzig waren geweest.
“Ik kan echt niet Emma, ik heb al een afspraak op die avond”, probeerde Bjarne. Ze bleef toch aandringen. Ze had hem al zoveel over die Bob Dylan verteld. Het was haar muzikale held. Bjarne vond het jammer dat hij haar teleur moest stellen. Hij vertelde haar niet dat hij naar een poëzieavond ging met Kees Broodakker.
Bjarne verheugde zich er op om hem na al die maanden en na hun uitvoerige correspondentie terug te zien. Bjarne voelde een band met Kees omdat ze allebei gedichten schreven en enthousiast waren over elkaars schrijfkunsten.

Het was de eerste keer dat Bjarne Gosse naar een poëzieavond zou gaan. Het was in een cultureel centrum in de binnenstad van Utrecht.
Emma was de hele week volop bezig met het aanstaande concert van de legendarische minstreel Bob Dylan.
Ze had een bevriende homoseksuele huisarts weten te strikken om met haar mee te gaan naar het eenmalige Rotterdamse concert van haar Amerikaanse muzikale held. De hele week luisterde ze naar de oude langspeelplaten van haar oude meester.

De jeugdige Bjarne ging meestal naar zijn kamer om zich op de poëzieavond voor te bereiden. Hij las verschillende boeken over de dichtkunst, zodat hij niet geheel onvoorbereid op het dichterlijke toneel zou verschijnen. Een ieder die de moed had mocht een eigen gedicht voordragen op het toneel. De onzekere Bjarne durfde het niet. Te onzeker. Hij schreef Kees een kort briefje om hem te vragen of hij het aandurfde een gedicht van Bjarne voor te lezen op het podium. Bjarne kreeg vrij snel een antwoord terug. Het was geen probleem.

Hij had zelfs al een gedicht uitgekozen en geoefend met de uitspraak van de zinnen. Hij schreef dat er een melodie in dat gedicht zat. Bjarne had geen idee over welk gedicht hij het had.
De poëzieavond verliep vrijwel vlekkeloos. Er waren maar weinig mensen komen opdagen, maar de voordracht van Kees was geweldig. Hij las het gedicht van Bjarne met zoveel passie voor dat Bjarne dacht dat Kees het zelf had geschreven. Een kort maar enthousiast applaus had er geklonken. Met een voldaan gevoel ging Bjarne weer naar huis.

Laat in de avond kwam Emma terug van het Rotterdamse Bob Dylan concert. Ze leek een beetje aangeschoten. Ze vertelde de jeugdige Bjarne dat hij een muzikaal orgasme van wereldniveau had gemist. Ze bleef hem maar inwrijven dat het dom van hem was dat hij niet mee was gegaan.

De volgende dag las de nieuwsgierige Bjarne in de kranten dat Bob Dylan tijdens zijn Rotterdamse concert slecht bij stem was geweest en dat hij zijn teksten regelmatig onverstaanbaar afrafelde in een poging het tempo van de band bij te houden. Bjarne hield de kranten angstvallig voor Emma verborgen. Hij wilde haar muzikale orgasme niet met terugwerkende kracht ongedaan maken door de teksten van ongevoelige journalisten die totaal niet begrepen wat Bob Dylan voor Emma Petronella betekende.

Ze vroeg Bjarne Gosse helemaal niets over de poëzieavond.
Er had een grote man met een baard aan een tafel gezeten. Hij vertelde dat hij Fred Kaas werd genoemd, omdat hij zo van kaas hield. Hij had een betoog gehouden over de dichterlijke betekenis van vogelpoep. Het was een bevrijding geweest weer buiten in de open lucht te zijn.
Kees zag er aantrekkelijk uit en zijn voordracht was overtuigend geweest, maar de andere mensen hadden een vreemde indruk achtergelaten in het jeugdige brein van Bjarne.

Emma had geen belangstelling voor de avond van Bjarne, haar hoofd zat vol met haar Dylan muze.
Op de een of ander manier verdween alles wat Bjarne zelf deed in de schaduw van haar zinderende muze.
Wie was Bjarne eigenlijk in de schaduw van Emma?