Taal van de zomer 8 – 14

8

In de zomer was er meer tijd voor andere dingen dan studeren en in het tuincentrum werken. De jeugdige donkerblonde Bjarne genoot van de zomerse vrijheid in de tuin. Hij keek naar de zwaluwen in de lucht en hij las in de gedichtenboeken van zijn geliefde Emma. Hij leerde de taal van de zomer steeds beter spreken. Er verscheen een glimlach op zijn gezicht op momenten waar hij anders een grimas liet zien.

Er waren naast Emma nog twee mensen die Bjarne brieven schreven. Peter Halm, de jonge kunstschilder met wie Bjarne een vriendschapsrelatie had. Peter die af en toe liet doorschemeren dat hij wel meer zou willen. Bjarne ging daar verder niet op in. Zijn brieven waren amusant om te lezen. Peter was een vermakelijke schrijver.

En nog iemand anders. Een vroegere klasgenoot waar Bjarne een beetje medelijden mee had. Kees Broodakker. Hij stuurde Bjarne brieven met lieve gedichtjes. Geen opdringerige brieven. Eigenlijk vrij korte berichtjes met steeds een paar gedichtjes erbij. Bjarne wist niet wat hij er op moest antwoorden. Hij had al drie brieven gestuurd in keurige donkerbruine enveloppe. In de laatste enveloppe zat een gedicht met als titel:
De reus. Het was een langdradig gedicht waarin hij uit de doek deed hoezeer hij het moeilijk vond om zichzelf te zijn. De jeugdige Bjarne kon zich er niets bij voorstellen.

Lieve Emma Petronella had er haar eigen gedachten over emoties in de kunst. Ze wilde alles heel letterlijk benoemen. Alsof er achter ieder woord een diepgaande emotie zat en achter iedere expressie een doorvoelende belevingswereld. Voor haar moest alles zichtbaar blijven. Het maakte haar aantrekkelijk. Ze was intens in haar belevingswereld. Eigenlijk hoorde ze iedere maand in een ander land thuis. Want ieder land had recht op zo een prachtige vrouw!

De vriendschap van Bjarne en Peter werd hechter tijdens haar afwezigheid. Lange tijd had Bjarne gedacht dat hij het spoor bijster was. Bjarne had neurotische klachten en hij zocht een uitweg in het uitgaansleven. Hij kwam daar dikwijls Peter tegen en dan wisselden ze wat woorden uit om hun platonische vriendschap op peil te houden. Hij was de enige die de af en toe warrige gedachten van Bjarne kon volgen.

Bjarne begon zich steeds vaker af te vragen wat hij van zijn gedichten vond. Hij durfde het hem niet te vragen, met de nare ervaring met zijn hospita nog in zijn achterhoofd.
Peter was aan een nieuwe serie schilderijen begonnen. Hij had zich laten inspireren door de dierenwereld. Het ware stille figuren, gestileerde dieren die in een gedachtewereld verzonken leken. Ze hadden een korzelige huid door de textuur van de verf. Er was veel zwart en donkerblauw in verwerkt. Het stond heel erg stil in de tijd, wat wel paste bij Peter die sinds dat hij was afgekickt van de coke veel rustiger was geworden.

Deze vriendschap gaf Bjarne de energie om het voorlopig nog vol te houden met zijn hospita. Bjarne kon ook niet anders want als hij dat niet deed stond hij op straat.

Bjarne Gosse ging niet meer bij Peter Halm op bezoek. De gesprekken liepen vlotter als ze elkaar toevallig tegenkwamen. Dat was dikwijls want ze kwamen in dezelfde kroegen. Deze platonische vriendschap had voor Bjarne een bijzondere betekenis gekregen. Er was eindelijk ook een wereld naast de lessen techniek, bodemkunde, bloementeelt, groenteteelt, natuurkunde, scheikunde, Nederlands, Engels, maatschappijleer, commerciële economie en techniek.

In de krant las Bjarne Gosse de laatste recensie over de tentoonstelling van het werk van Peter Halm. Lovende woorden, maar hij bleef er heel bescheiden onder. Hij kon heel goed vertellen en dingen begrijpelijk maken.

De twee vrienden hadden dikwijls aan een paar woorden genoeg omdat Peter aan Bjarne alles had uitgelegd. Wat Peter misschien wel vermoedde was dat Bjarne tegen hem opkeek. Hij was wel een aantal jaar ouder dan hij, een flink stuk groter en blond. En hij had succes. Hij was zijn persoonlijke reus.

Opnieuw kreeg de vriendschappelijke Bjarne een brief van Kees Broodakker. Hij had het gedicht “De reus “ herschreven. Deze keer stonden er positieve zinnen in. Het bleef een langdradig gedicht. Hij wist nog steeds niet wie hij was. Hij liet weten dat hij teleurgesteld was dat Bjarne niets terug had geschreven. Hij had tenslotte postzegels toegevoegd en een enveloppe met zijn adres erop om te kunnen antwoorden.
Bjarne Gosse besloot te doen wat zijn gevoel hem in gaf. De inspiratie was in de buurt. Bjarne schreef een grappig gedichtje over Frits de zwarte kater en hij maakte er een kleine tekening bij.

Het was heerlijk in de tuin. De jeugdige Bjarne Gosse was begonnen met het lezen van de gedichten van de beroemde dichter Gerrit Achterberg. Hoog in de lucht vlogen vier zwaluwen. Geen wolkje in de lucht.

9

“Als ik jou vergeef. Kom je dan terug. Maar beloof me dan wel dat je echt houdt van mij. Het is beter voor ons allebei.”
De magische tekst van de volkszanger André Hazes bleef als een gedachtenwolkje boven de dromen van de jeugdige Bjarne hangen. Hij had een akkefietje gehad met zijn hospita. “Kom niet aan Hazes!” had hij geroepen toen Emma de populaire volkszanger belachelijk probeerde te maken. Ze hield niet van Nederlandstalige muziek en ze schepte er genoegen in om Bjarne met opmerkingen over André te plagen.

Er leek geen einde aan het mooie zomerweer te komen. Ideaal om te luieren in de tuin, maar Bjarne had zijn hospita beloofd de houten schutting te beitsen. Hij wist van vroeger dat de planken eerst geschuurd moesten worden, maar hij wilde de weekendrust van de buren niet verstoren met de elektrische schuurmachine die zijn hospita voor hem klaar had gelegd.

“Ik doe het wel met de hand Emma, de buren zijn aan het ontbijten in de tuin, dat maakt niet zo veel lawaai”. Emma Petronella sputterde niet tegen. Bjarne deed een vel schuurpapier om een schuurblok en hij begon aan de plank die het verste van de tuin van de buren was gespijkerd.
De zon kwam over de bomen, het begon warmer te worden. Bjarne ging naar binnen om een hoofddeksel te zoeken. Zijn hospita liep giechelend in een dun japonnetje rond op de veranda. Lieve Emma was zichtbaar melig.

Lieve Emma was, nog verliefd op wellustige liefde van de zwoele voorbijgegane nacht, de ochtend begonnen met bruisende verse champagne en zoete rode aardbeien en wit brood met bruine chocopasta.  In een paar happen en slokken was het late ontbijt weg. Bjarne ging verder met de handmatige arbeid. Het eerste vel schuurpapier waarmee hij de schutting aan het schuren was raakte op. Er waren nog zeven vellen over voor de rest van de schutting.

Lieve Emma kwam topless aanlopen met potten schuttingbeits. De jeugdige Bjarne zag haar prachtige tieten als verleidelijke vruchten. Het werd moeilijker om zich op het werk te concentreren. De buren hadden de radio aangezet, René Froger, daar had Bjarne Gosse helemaal geen trek in. Jammer dat zo'n schutting geen geluiden tegenhield, maar goed dat ze Emma Petronella niet konden horen. Ze begon ondeugende toespelingen te maken. Eerst op fluistertoon, maar toen ze René Froger hoorde met luidere stem.

Het werd warmer, een warmterecord voor de tijd van het jaar. De schutting moest gebeitst worden. De jeugdige Bjarne had deze taak op zich genomen. Hij deed het derde vel schuurpapier om het schuurblok. Bjarne probeerde de naar aandacht hunkerende lieve Emma te negeren, voor zover dat nog mogelijk was. Ze was opgewonden door de champagne die naar haar hoofd was gestegen en door de weldadige warmte van de zon. Bjarne probeerde zich niet door haar te laten afleiden. Geen makkelijke opgave. De liefde lag sensueel op de loer. Hij voelde de benadering van een erotisch hoogtepunt sterker dan ooit tevoren. Het geluk lachte de jeugdige Bjarne toe met zomerse vreugde.

De wellustige Emma was enthousiast bezig al zijn aandacht te vragen terwijl hij met de schutting bezig was.

Ze hing met haar hele voorgevel tussen hem, zijn bezwete voorhoofd en de schutting.

“Zo komt de schutting nooit klaar lieve Emma ”, probeerde Bjarne nog maar ze had hem al begrepen en vergeven. Ze liep naar de tuinslang die achter in de tuin aan het schuurtje hing, draaide de kraan open en spoot de jeugdige Bjarne gillend van plezier kleddernat.
Ze was zijn hospita, een vrouw die je niet zomaar in een boek tegenkwam. Hij hield van haar met iedere vezel in zijn lijf. Alle zomers uit zijn leven bleven zinderen in deze verrukkelijke liefde.

Lieve Emma, zijn grote liefde!

De rijpe Emma en de jeugdige Bjarne hadden geweldige seks op de bank in de woonkamer nadat ze hem had afgedroogd met een grote lichtblauwe ronde handdoek van een zachte kwaliteit badstof. Er leek geen einde aan de mooie zomer te komen. Ze konden dagenlang genieten van deze zomerse temperaturen. Bjarne Gosse wist nu dat de taal van de zomer over liefde ging en dat hij die taal zonder haperingen kon spreken.

Alhoewel de jeugdige Bjarne gevoelig was voor de argumenten die lieve Emma tevoorschijn toverde toen hij er over begon, zette hij het toch door. Bjarne Gosse besloot gedurende de zomer geen vlees meer te eten. Hij had de beelden van de bio-industrie op de televisie gezien en hij had over de misstanden in de krant gelezen. Hij kreeg het niet meer door zijn strot.
Gelukkig kon Bjarne wel volop blijven genieten van het mensenvlees dat Emma hem aanbood om te beminnen. Op solidariteit hoefde hij in het begin niet te rekenen aan de eettafel. Emma bleef gewoon haar biefstukjes verslinden, alsof haar leven er vanaf hing. Af en toe maakte ze een kaasburger voor Bjarne, dat vond hij lekker om in te bijten. Hij raakte gewend aan de vleesloze zomer zonder dat hij er erg in had.
Emma vond het leuk om Bjarne een onbekend visje voor te schotelen, gemaakt volgens de instructies van haar vriendin uit Parijs, Victoria Martin, die hem af en te een ansichtkaart stuurde. Een onbekend visje sloeg hij niet af.

Bjarne had het plan opgevat om na de zomervakantie bij een biologisch tuinbouwbedrijf stage te lopen. Er werd kritisch op gereageerd door de leraren van de tuinbouwschool waar hij op zat. Lieve Emma vond het onmiddellijk een goed idee.

Zijn lieve schat was drie weken aan één stuk thuis en ze bedreven dikwijls de liefde op onverwachte momenten. Overdag studeerde Bjarne Gosse voor school, maar de avonden waren om over te dromen. Emma Petronella liet hem allerlei kunstboeken zien en ze dronken heerlijke wijn en genoten van elkaars gezelschap.

De sfeer in de kroeg waar Bjarne Gosse vaak kwam was minder gemoedelijk geworden. Hij besloot een er een tijdje niet meer naar toe te gaan. Hij kon Maarten, Gerard en Jan wel een tijdje missen.

10

Het ontroerde Emma dat het lievelingsliedje van Bjarne “Heart of gold” op de radio was te horen. Er werd aangebeld. Emma deed de deur open. Daar stonden drie stevige mannen met de nieuwe Chesterfield bank voor de deur. Emma was alleen thuis, de mannen tilden de bank naar de woonkamer en ze namen de oude bank mee naar de bestelbus die in de straat stond.

Toen de middelbare beroeps scholier Bjarne de eerste keer op het biologische bedrijf kwam viel het hem op dat alles nog in de kinderschoenen stond. De tuin waarin de teelt plaatsvond zag er onverzorgd uit, ze konden wel wat extra handen gebruiken. Door gezamenlijke arbeid kwam de grote moestuin er weer wat beter uit te zien. De te laat geoogste groenten werden aan de drie grote varkens gegeven, die aten ook wat er over bleef van de maaltijden van het gezin. Het onkruid kwam op een grote composthoop terecht. Het biologische bedrijf had negen koeien die van een weiland konden genieten en van een ruime stal
Op het landgoed was ook een kleine winkel, waar Bjarne biologische groenten en biologische zuivelproducten kon kopen. Emma was blij met deze verse biologische producten. Ze maakte er heerlijke maaltijden mee en ze besloot in navolging van Bjarne flink met het eten van vlees te minderen.

De jongeling Bjarne was begonnen met het beschilderen van de grote vellen papier. Hij had nog een extra pak van tien stuks gekocht in de uitverkoop van een knutselwinkel in een nabij gelegen buurt op aanraden van Peter. Bjarne had een vorm gemaakt die op een dier leek. Hij maakte daar enkele variaties op, maar had moeite met de achtergronden. Bjarne had weinig kleurgevoel, maar dankzij de opmerkingen van zijn beste vriend en succesvolle kunstenaar Peter Halm leerde hij snel. Bjarne kreeg enthousiaste reacties van zijn erudiete tekenleraar op school. Voor het vak tekenen haalde Bjarne de hoogste cijfers.

Alles leek nog niet goed in de ruimte te passen, misschien kwam het omdat het formaat te groot was. Bjarne was meer gewend om op kleinere vellen papier te werken.
Maar het er mee bezig zijn gaf hem een gevoel van ruimte.

Emma Petronella hing altijd graag aan de telefoon. Ze was dan in haar element. Over van alles en nog wat kon ze praten, en alles klonk even voornaam en belangrijk. Soms kon Bjarne zijn nieuwsgierigheid niet bedwingen, dan ving hij per ongeluk flarden van de telefoongesprekken op en probeerde hij die in zijn gedachten te plaatsen. Er was een intelligente Emma, die de meest serieuze zinnen moeiteloos uitsprak, en er was een losbandige Emma, die mensen uitdaagde wanneer ze had gedronken. Soms moest Bjarne er om lachen, ze was vaak vilein tegen haar tante die obesitas had.

Dan maakte ze vergelijkingen met de dierenwereld. Eigenlijk heel gemeen, maar haar tante mocht haar graag. Het was haar favoriete tante. De tante die alles over Emma mocht weten. Bjarne had haar ooit een hand gegeven. Soms leek het alsof ze ruzie hadden, maar dat was omdat ze elkaar kenden van haver tot gort.


De kamer van Bjarne leek veel groter dan die in werkelijkheid was. De rest van het statige huis van zijn hospita leek even minder belangrijk wanneer hij in zijn eigen wereld bezig was.
Bjarne Gosse had van een jongen op school een cassettetape met punkmuziek gekregen, daar luisterde hij naar wanneer hij aan het schilderen was. The sex pistols, theater of hate.

De stage op het biologische tuinbouwbedrijf verliep moeizaam. Bjarne moest meestal alleen zwaar lichamelijk werk doen. Hij ik kreeg weinig uitleg over het hoe en waarom van de werkzaamheden die hij moest verrichten. Het leek het alsof ze er niet echt blij mee waren dat Bjarne daar was komen te werken. De warmte van zijn hospita maakte veel goed. Bjarne verlangde naar het einde van de schoolperiode. Hij wilde naar de kunstacademie, daar lag meer zijn passie. Hij wilde net als zijn spannende vriend Peter Halm een kunstenaar worden.

De liefde tussen Emma en Bjarne was ook biologisch, zo voelde het. Er was sprake van een natuurlijke aantrekkingskracht tussen lieve Emma en de jongeling Bjarne. Een aantrekkingskracht die bij hen allebei werd gevoed met lustgevoelens, die dermate hevig waren dat ze er allebei aan moesten toegeven.

Maar ze spraken niet over hun liefde. Het was een geheim lustig gebeuren in de nacht en soms overdag waar de buitenwereld niets van wist. Iets dat alleen tussen hen tweeën bestond en waar niemand anders iets mee te maken had. Zijn ouders wisten er niets van. Op school wist niemand ervan. Zijn vrienden hadden er geen weet van.

Misschien wist Peter de kunstenaar het, omdat hij het van Christiaan had gehoord. Maar Bjarne wist niet eens zeker of Christiaan Buurtveen het wel wist. Het was een geheime liefde en het was beter dat het een geheime liefde bleef.
Zijn hospita en hij leefden in de glorie van de geheime liefde.
Emma en Bjarne.
Steeds vaker koos Emma voor de vegetarische maaltijd. Het kwam hun liefdesleven ten goede.


Het was voor Emma van vitaal belang om Bjarne er van te overtuigen dat wij als mens van de apen afstamde. Ze benadrukte dat dikwijls tijdens het liefdesspel. Hoe kon Bjarne Gosse weten of ze gelijk had. Volgens de lessen biologie was het niet meer dan een vermoeden. Bjarne hield er niet van om de mens met dieren te vergelijken. Dieren deden dikwijls kwalijke dingen waar je als mens beter niet aan kon denken. Misschien kwam het omdat hij jong was, en dat Emma daarom dacht dat hij dichter bij de dieren stond dan zij. Bjarne besloot om zich er niet verder in te verdiepen. Hij was bezig met ingewikkelde leerstof voor plantkunde, daar zat zijn hoofd helemaal vol mee.

Toen hij de gang in liep om naar het toilet te gaan hoorde hij dat Emma weer aan de telefoon hing.
Vermoedelijk was ze aan het praten met haar tante.

11

“Ja Berend, ik heb die cassettetape van de Beatles boven in mijn kamer liggen. Ik heb er vaak naar geluisterd. Ik zal het je binnenkort terugkomen brengen!” Bjarne voelde zich een beetje schuldig omdat Berend hem door de telefoon had verteld dat hij die cassettetape miste in zijn bescheiden muziekverzameling. Ze spraken elkaar nog regelmatig door de telefoon. Berend en Bjarne.

De beeldschone Emma Petronella was voor een paar dagen naar Maastricht toen Peter Halm op een zondagmiddag voor de deur stond van het huis waar Bjarne Gosse een kamer huurde.

Bjarne wist dat Emma na het bezoek aan Maastricht opnieuw naar Amerika zou vertrekken. Ze was met een serie belangrijke opdrachten bezig. Natuurlijk wist hij dat het belangrijk voor haar was. Ze had altijd veel in haar mars. Nooit kwam het in hem op om haar voor de voeten te lopen. Een bofkont was Bjarne, dat hij haar was tegengekomen in zijn leven en dat hij in haar prachtige herenhuis een kamer huurde.

Peter Halm was best een knappe jongeman. Hij had zijn stroblonde haar naar achteren gekamd. Hij had een zwarte jeansbroek aan en droeg een donkere leren jas en korte bruine leren laarzen. Zo in het volle zonlicht zag hij er imposant uit. Hij had een grote tas en een kartonnen koker bij zich. Bjarne keek nieuwsgierig.
“Dag Bjarne, leuk om je weer te zien! Ik heb wat spullen van Christiaan de schilder, waar je misschien iets aan hebt. Hij wil je graag iets geven omdat je model hebt gestaan. Mag ik even binnenkomen? Kom ik gelegen?” Terwijl Bjarne de deur voor Peter openhield werd hij nog nieuwsgieriger naar hetgeen Peter bij zich had.
 
 Daar stond hij dan de knappe Peter Halm om Bjarne Gosse spullen te brengen.
Bjarne knikte en zei met de klank van verrassing in zijn stem. ”Hallo Peter, leuk jou ook eens overdag te zien. Kom binnen!”
“ Zullen we naar je kamer gaan?” vroeg Peter Halm. Bjarne liep voor hem uit naar zijn kamer.
In de kamer begon hij met het uitpakken van de tas en de koker.
“Kijk Bjarne, een aantal tubes uitstekende nog bruikbare acrylverf, een set varkensharen kwasten, een vloeibare verdunner voor de acrylverf en hier een zestal grote vellen papier en twee kleine schildersdoeken. Ik denk dat je er wel mee uit de voeten kan.” Hij keek Bjarne vragend aan. Bjarne was er onzeker over of hij artistieke aanleg had. Hij had de kunstenaar wel verteld over de portretten die hij had geschilderd, en hij had Bjarne het advies gegeven om fantasiedieren te gaan schilderen.
“Ja, ik zal wel wat nieuwe dieren verzinnen”, sprak Bjarne zo ontspannen mogelijk tegen Peter.

Meestal wanneer ze elkaar zagen had Bjarne al een biertje op. Nu Peter overdag bij hem was, vond hij het moeilijk iets te zeggen. Hij wilde hem niet zenuwachtig maken omdat hij wist dat hij homo was.
Peter leek zich op zijn gemak te voelen, de blik van zijn ogen viel op een tekening van Bjarne, die hij aan de muur had hangen.
“Wat een leuke tekening Bjarne!” zei Peter met zijn zelfverzekerde stem.
“ Ja, alweer van een tijdje geleden” antwoordde Bjarne. Hij was blij met de spullen. Dan kon hij weer vooruit met zijn creatieve energie.
“ Bjarne heb je zin om volgende week naar mijn tentoonstelling te komen?” Peter gaf Bjarne een flyer terwijl hij zijn vraag uitsprak. “Het is op zondag en de drank is gratis:” voegde hij er met een lachje aan toe. Bjarne keek naar de afbeeldingen op de flyer. Het was krachtig werk en het zag er heel volwassen uit. Peter was een fantastische kunstenaar en hij maakte heel fraai werk. Nog voor Bjarne iets kon zeggen hoorde hij weer zijn stem.
“Ik moet je ook nog dit boekje met de beste gedichten van Aleksandr Poesjkin geven Bjarne, Christiaan denkt dat je ze waarschijnlijk wel mooi zal vinden. Hij heeft dit boekje op de boekenmarkt in de stad voor jou gekocht.” Bjarne kreeg het boekje in zijn handen gedrukt. Er viel een los blad uit, het was een oud gebruikt exemplaar. Bjarne raapte het losse blad van de grond en las het gedicht.

Drie bronnen

In de bedroefde steppe van het leven
Welt op drie plaatsen een geheime bron:
De bron der jeugd, door overmoed gedreven,
Kolkend en bruisend, fonkelt in de zon.
Kastalia, de bron van de poëten,
Stilt met haar stroom de bannelingen smart
De laatste, koele bron van het vergeten,
Lenigt het zoetst het branden van het hart.

Aleksandr S. Poesjkin

Peter keek hem aan en vertelde dat hij haast had. Bjarne liep met hem mee naar de deur. Het was een onverwachts bezoek geweest. Bjarne had niet veel tegen hem gezegd. Het was voor hem een grote eer dat hij op de opening van de aankomende expositie mocht komen.

Emma stuurde een prachtige ansichtkaart uit Maastricht op. Er stond een vage dubbelzinnige opmerking op. Bjarne kreeg er een ongemakkelijk gevoel bij. Ze schreef soms zinnen waarbij hij naar de betekenis moest raden. Hij dacht dat ze heel veel betekenis hadden. Hij wist het echter niet zeker. Het was niet iets om rustig van te worden.
Hij zette de schilders-spullen in de hoek van de kamer. Later als hij wat meer tijd had zou hij er mee aan de slag gaan.
Kees Broodakker stuurde geen antwoord op zijn laatste brief. Misschien had hij gehoopt dat Bjarne wat meer op hemzelf was ingegaan. Dat durfde hij niet goed uit angst om hem te kwetsen.

Het nieuwe boek van de favoriete schrijver van Emma. Karel Krampool lag op tafel. Voorzichtig had Bjarne de eerste zinnen van het eerste hoofdstuk gelezen. Het was een fascinerende schrijver. Als je de eerste zinnen had gelezen was je meteen nieuwsgierig naar de rest van het boek.
In de buurt van het prachtige huis van zijn afwezige hospita en minnares was een grote supermarkt met vriendschappelijke prijzen voor kleine kruidenierswaren. Bjarne kocht er Hollandse stroopwafels en Nederlandse drop.

12

De taal van de zon sprak boekdelen deze bijzondere zomer.

Het was nooit bedoeling geweest maar Bjarne Gosse raakte bij toeval besmet met de woekerende zomerse droomkoorts. Hij meldde zich af voor de stage bij het biologische tuinbouwbedrijf. Zijn jeugdige lichaam was te verzwakt voor het zware werk. Hij had zijn schilders-spullen opgeruimd. Bjarne Gosse kon geen kleuren meer zien. Het was een abstracte chaos geworden zonder enig houvast. Hij moest zich heroriënteren. De zomerse droomkoorts een kans geven. Misschien kwam er dan nieuwe helderheid. Gelukkig kon hij een gedicht schrijven.
 
Loos

Sprak ik de geest van de doos op het naaktstrand
verlegen als een verlaten vogel op de vlucht
tussen al die bewegende benen op het zand

vond ik de brievenpost opgedronken
in een geheime whiskyfles
toen ik het ophield en verstokte

in mijn ademhaling bij schoonheid
die op zichzelf geschreven toch bestond
liep ik daar zelf nu in mijn blote kont.
 
 
Hector Havermout
 

Het waren drukke dagen op school. Het examenjaar was een ware beproeving. Door zijn drukke privéleven viel Bjarne Gosse een beetje buiten het groepje van school. Soms was dat wel jammer want Arthur leek zich steeds uitzinniger uit te leven als de geslaagde clown van de klas. Zijn populariteit bij de meiden was grenzeloos. Ze hingen voortdurend aan de lippen van zijn fraai gevormde mond. Bjarne Gosse bekeek het van een afstand met stijgende verbazing.

De jeugdige Bjarne was Maarten Wolvenknaap in de stad tegengekomen. Hij nodigde Bjarne uit om een kopje thee te komen drinken bij hem thuis. Hij woonde ergens in het centrum van de stad. Hij wilde iets met Bjarne bespreken, vertelde hij. Bjarne liep met hem mee naar zijn huis.
Hij hing een vreemd verhaal aan Bjarne op. Een verhaal met Gerard Vroeg in de hoofdrol. Bjarne had zulke dingen nooit achter Gerard gezocht en hij vond het ook niet nodig dat Maarten hem dat allemaal ging vertellen. Halverwege het gesprek maakte Bjarne hem duidelijk dat hij dringend weg moest. Hij nam haastig afscheid. Maarten Wolvenknaap gaf hem totaal onverwachts een kus op zijn wang.

Door de straten van de stad liep Bjarne Gosse. Hij vroeg zich af waarom de geestdrift voor zijn ideaalbeeld van Emma zo wisselvallig was geworden. De plotselinge zoen van Maarten had hem een warm gevoel van binnen gegeven. Misschien probeerde hij Bjarne te manipuleren zoals hij bij sommigen van zijn vriendinnen had gedaan, maar het kon ook gewoon gemeend zijn. Een gemeende kus op zijn wang omdat hij om Bjarne gaf.

Maarten Wolvenknaap had de jeugdige Bjarne een geestdriftige kus gegeven. Bjarne voelde iets van zijn levenskracht als een wilde rivier in zijn gedachten. Het was een creatieve jongeman die model stond voor diverse kunstenaars. Hij was de muze van schrijver Jan Boter.

Bjarne Gosse had geen zin om naar huis te gaan. Hij stapte een kroeg binnen die op de route lag. Hij zag daar de stoere Arthur van school. Hij was dronken. Hij kwam met zijn hete adem naar Bjarne toe.

Toen Arthur dronken was, gedroeg hij zich anders dan hij deed in de klas. Hij werd er niet stoerder van, maar liet juist een zachtaardige kant van zichzelf zien. Alsof hij eindelijk bevrijd was van zijn stoere gedrag zocht hij troost voor zijn tranen. En hij vertelde over alles wat hij had gemist in zijn nog zo jonge leven. Een lang onsamenhangend verhaal kreeg de luisterende Bjarne te horen.

Bjarne vond het vertederend hem zo kwetsbaar te zien. Hij probeerde hem te troosten. Hij sloeg zijn arm om zijn nek. Ze keken elkaar aan. Bjarne zag zijn dronken ogen dansen boven een kwetsbaar moeras.
Iets vertelde Bjarne dat hij zich los moest maken. Hij zou iets kunnen zeggen waar hij spijt van kreeg. En dan waren rapen gaar als hij hem weer in de klas tegenkwam. Hij sputterde tegen, mompelde onverstaanbare woorden. Bjarne kon maar beter afstand bewaren en hij duwde hem voorzichtig weg. Er kwamen vrienden van hem die hem mee naar huis namen.

Laat in de nacht liep de jeugdige Bjarne onder het maanlicht naar huis. Emma was te vaak weg van huis en dan was er alleen Frits de zwarte kater die hem verwelkomde. Zijn stappen werden zwaarder. Alsof er lood in zijn schoenen zat.

Dat Maarten Wolvenknaap hem een paar dagen later kwam verrassen met een drietal voor hem te klein geworden broeken was aandoenlijk. Maarten wist dat Bjarne het niet breed had omdat hij in het weekend dikwijls bier dronk. Het was echter geen weer voor lange broeken en Bjarne voelde zich een beetje sip.
Maarten stelde voor om in een van de broeken de schaar te zetten om er een korte broek van te maken.
Ze vonden een schaar in de ladekast in de woonkamer van Emma en ze maakten in een mum van tijd een korte broek die beter bij het zomerse weer paste dan een lange broek.

Met een voldaan gevoel vertrok Maarten weer die zomerse ochtend. Hij had nog even de tatoeage van een raaf op zijn bovenarm laten zien en was toen weer weg.

De jeugdige Bjarne had inmiddels de korte broek aangetrokken. Toen hij in de tuin zat bemerkte hij dat hij koorts had.

De droomkoorts bracht hem uit zijn doen. Er zat niets anders op dan in bed blijven liggen. Zijn hoofd en zijn lichaam voelde zwaar. Zijn geest leek slechts op halve kracht aanwezig.
 
Misschien had Bjarne de besmetting via Maarten Wolvenknaap opgelopen of was hij al eerder besmet met deze vreemde aandoening in de supermarkt. Of had Bjarne Gosse de besmetting opgelopen via de omhelzing met de dronken Arthur die troost voor zijn kwetsbare tranen zocht.

Bjarne Gosse viel in slaap en de droomkoorts begon heviger te worden. De kus van Maarten was een magische gebeurtenis geweest. Deze plotselinge tederheid van de anders zo stoere jonge Wolvenknaap had hem ontroerd. De plotselinge kwetsbaarheid van de anders zo nuchtere Arthur had Bjarne geraakt. Mijmeringen brachten Bjarne terug naar zijn jeugd.

13

De broeierige zomer zorgde voor lucide inbeelding in de droomwereld van de jeugdige Bjarne. Het landschap had het talent om illusies te verzwelgen en om te zetten in nieuwe droomvormen.

De dromerige Bjarne herinnerde zich prachtige zomers in de wilgenwouden aan het zoetwatermeer, waar hij zijn jeugd door had gebracht. Zomerdagen overgoten met het licht van de zon en schaduwen van dwalende wolken over gras en landerijen. Het glinsteren van de rivier. Op het water van het zoetwatermeer lagen dromen in een rubberboot. Zwanen in de verte op de golfjes en meeuwen in de heldere blauwe lucht, krijsend op zoek naar vis, herinnerde hij zich uit zijn jeugd. Een schittering op het wateroppervlak, door geen schilder te herhalen, visioenen verschenen achter zijn geestesoog.

Hij herinnerde zich de herfst van het meisje van de vioolles. De jonge vrouw met vlechten, die zijn moeder hielp met het aangelegde tuintje achter de heg. En zijn verjaardag die in het water viel omdat de jongens van school hem uit jaloezie gingen pesten.

De droomkoorts nam hem mee naar dromen uit het verleden, mooie dromen, maar helaas ook nachtmerries. Toen hij de volgende ochtend wakker werd herinnerde Bjarne zich een nachtmerrie over een oude fiets die hij van vroeger kende. Hij pakte zijn Hector Havermout schrift en hij schreef er een kort verhaal over.

Het ging niet goed met Moeder Aarde.
Er verschenen steeds meer alarmerende berichten in de grote kranten. Diersoorten stierven uit, natuurgebieden werden kleiner. De mens had steeds meer ruimte nodig. Er kwamen nieuwe vreemde ziekten, waar de wetenschap geen raad mee wist.
Tijdens maatschappijleer werd er aandacht aan besteed. Ze hadden een klein groepje mensen die zich er van bewust waren. De anderen kon het niet veel schelen. De toekomst leek vaak zo ver weg op die leeftijd. Wat kon hij er zelf eigenlijk aan doen?

Ze kregen ook een extra les over de droomkoorts. Het was afkomstig uit Amerika, maar Bjarne had het waarschijnlijk opgelopen in een Hollandse supermarkt of door een spontane kus. Een aantal vrienden zat in een actiegroep. Zij wilden de invloed van Amerika beperken. Bjarne vertelde ze liever niet dat hij de droomkoorts had. Er gingen rare verhalen de rondte over de droomkoorts. Mensen zouden er een andere persoonlijkheid door krijgen.
Liever dacht Bjarne Gosse er niet aan. Hij probeerde er mee te leren leven. Iedere nacht had hij bizarre dromen
over zijn verleden veroorzaakt door de droomkoorts.

Wanneer het Bjarne lukte schreef hij ze op in zijn Hector Havermoutschrift. Wanneer het hem niet lukte probeerde hij de dwaze dromen te vergeten.

De jeugdige Bjarne las het laatste droomverhaal dat hij had geschreven in zijn Hector Havermout-schrift nog eens over. Vast van plan was hij om het nooit aan iemand te laten lezen. Het was een verhaal uit een kwetsbare periode van zijn leven. Het ging niemand iets aan, hoe eenzaam hij zich had gevoeld tijdens het naar huis lopen door het onweer.

Hij leefde nog altijd met de droomkoorts, samen met de zwarte kater Frits, in het huis van zijn hospita die voor drie weken in een grote stad in Amerika verbleef. Hij was ziek en sliep veel.
Arthur en Maarten kwamen hem opzoeken in zijn dromen.
Het was onduidelijk waarvoor ze kwamen. De ziekelijke Bjarne snakte naar vrijheid en de open lucht.

Bjarne werd wakker, de zon scheen over het balkon. Hij deed de balkondeuren open en liet de zon op zijn gezicht schijnen.

Snel trok Bjarne zijn nieuw verkregen korte broek aan en met een glimlach op zijn gezicht vertrok hij naar de supermarkt om ijsjes te gaan kopen. De zomer was de mooiste tijd van het jaar. Bjarne belde Gerard Vroeg op om hem te vragen hier in het huis van zijn hospita te komen eten. Bjarne wilde een pastasalade maken omdat hij wist dat Gerard Vroeg daar dol op was. Het was alsof zijn korte broek hem over het dieptepunt van de zomer had heen geholpen. Alsof het tweedehands kledingstuk hem een nieuw leven had gegeven.

Wanneer de jeugdige Bjarne Gosse wakker was probeerde hij een verhaal te schrijven over hetgeen waar hij over gedroomd had. Het waren vreemde dromen over zijn jeugd. Nieuwe verhalen voor zijn Hector Havermout schrift. De ruzies van zijn ouders kwamen in vlagen voorbij en soms ook hele specifieke herinneringen zoals die over een autoritje. Hij begon weer te schrijven in zijn Hector Havermout schrift.
Frits lag te slapen op de stoel naast het bed. Bjarne legde het schrift weer terug in de lade.

Misschien was de relatie met zijn hospita ook een tijdelijk gebeuren, en moest hij zich daar bij neerleggen. Bjarne Gosse begon zich al wat beter te voelen, de droomkoorts was minder hevig dan voorheen.

Peter kwam de laatste tijd wat vaker op bezoek wanneer Emma weg was. We dronken een kop thee op de kamer van Bjarne. Op een dag liet Bjarne, Peter de gedichten die hij in zijn schrift had geschreven lezen. Hij zag behoorlijk wat taalfouten staan en die wilde hij verbeteren. Peter vroeg of hij het schrift mee mocht nemen. Bjarne vond dat goed. Bewust was hij er zich er wel van, dat hij wat moeite had met de Nederlandse taal omdat zijn ouders gebrekkig Nederlands spraken. Misschien moest hij Peter ook over de droomkoorts vertellen? Het was fijn dat hij Bjarne wilde helpen. Bjarne Gosse wilde net als Peter Halm worden. Beschaafd en een echte man van de wereld.

De zon kwam steeds vaker achter de wolken vandaan.
Hoe zou het met Arthur zijn? Hij had toch plannen om liftend naar Zuid Frankrijk te gaan.

Bjarne had een vreemde droom over Arthur gehad.
Het zou niet veel betekenis mogen hebben, maar het bleef in zijn gedachten spoken. Als een herinnering die niet wilde verdwijnen.
Ze waren even vrienden in de nacht, ver van elkaar verwijderd, op zoek naar hetzelfde. Het magische maanlicht bescheen een lied van heimwee, toen hij eenzaam tokkelde op zijn banjo, op zoek naar woorden om de heimwee te omschrijven.

14

De zon deed af en toe een dutje achter wolken, maar met temperaturen van rond de twintig graden bleef het een beetje zomer.

“Bjarne zet jij de vuilniszak even buiten. Het is maandagavond!” Het was geen vraag. Het was een bevel. Trots sjouwde Bjarne de overvolle vuilniszak naar de straat.
“Ik ga zo even weg Emma. De cassettetape van de Beatles terug naar Berend brengen.” Bjarne liep weer de trap op naar zijn kamer om de cassettetape te zoeken

Het was opwindend voor Bjarne Gosse, maar ook verwarrend om met een geheime liefde te leven.
Het was praktisch dat zijn grote liefde Emma in hetzelfde huis woonde. Het was helaas onpraktisch dat ze nooit thuis was en zijn huisbazin was. Haar dominantie was prikkelend voor geest en ziel, ze kon ook lekker koken.

Het gaf de eenvoudige Bjarne het gevoel dat hij een jongen van de straat was. Dat werd nog erger door de snoeiharde punkmuziek waar hij naar luisterde om zijn veranderde uiterlijk kracht bij te zetten.

Lieve Emma was zijn beeldschone muze, maar zij was ook degene waardoor hij zich af en toe een muis voelde. Een dwaze woelmuis in de nacht. Met alleen Peter Halm om mee te praten.

Er moest toch een moment komen dat hij met Emma een gesprek zou aangaan over hun intieme relatie. Het zou onmogelijk zijn om het voor alles en iedereen geheim te houden.

Hun seksleven kende geen grenzen meer. Het was genieten van zuivere wellust, waar de begeerte en de hartstocht vanaf dropen. Ze lieten niets meer aan het toeval over, het was er op of er onder als ze weer eens thuiskwam na een zakelijke reis. Iedere maaltijd werd een voorspel voor de naamtijd van hun liefde.

Soms was de jeugdige Bjarne zo in de wolken na een vrijpartij dat hij het moeilijk vond om op school nuchter te blijven. Op een dag was hij zijn liniaal verloren en de batterijen van zijn rekenmachine waren leeg. Arthur was de laatste tijd behulpzaam. Bjarne kreeg zelfs het gevoel dat Arthur hem aardig vond.
De gesprekken van zijn klasgenoten begreep Bjarne niet meer. Ze liepen te kletsen over de meest onzinnige onderwerpen.
Het schrijven van gedichten gaf hem enige houvast en zorgde ervoor dat hij zichzelf bleef. Gerard Vroeg had hem uitgenodigd om bij hem te komen eten wanneer hij weer beter was. Hij vertelde door de telefoon dat hij nieuwe muziek had, die ze zeker eens moesten gaan horen samen.

Het was vreemd, maar na zijn zieke periode was het verlangen om Gerard Vroeg te zien enorm in de belevingswereld van Bjarne aanwezig. Bjarne wist dat Gerard het leuk vond om zich als vrouw te verkleden. Bjarne stoorde zich er niet aan. Hij deed het niet voor hem, maar voor zichzelf.

Gerard en Bjarne zaten te smullen van de zomerse pastasalade toen Gerard zei:
“Bjarne het is terrasjesweer, heb je zin om zondagmiddag in de binnenstad op een terrasje te gaan zitten. Ik trakteer!” Gerard had een gelukzalige glimlach op zijn gezicht.
Bjarne was niet iemand die zomaar ergens op een terrasje ging zitten, maar de manier waarop Gerard het hem vroeg klonk als muziek in zijn oren. Het was zo wie zo een geslaagde avond. De pastasalade was lekker en Gerard was in een vrolijke opgeruimde stemming.
Hij was onder indruk van het huis van Emma.

Die zomerse zondagmiddag was het zover.

Bjarne liep naar de afgesproken plek in de stad om Gerard te ontmoeten en samen met hem op een terrasje te gaan zitten. Gerard zag er zomers uit. Hij had een stoere zonnebril op en hij droeg dun hemd en een korte broek.

Ze kozen een plek uit waar ze in de schaduw konden zitten, want de zon was warm tijdens de hittegolf, die inmiddels officieel was. Een blond schuimend bier bestelde Gerard voor hen allebei in een groot glas. Ze keken elkaar aan. Bjarne kon zijn ogen niet zien vanwege de zonnebril. Hij wees naar een paar mannen die verderop op het terras aan een tafeltje zaten.

“Kijk daar zit Arnold Roodkop, de bekende radio-dj !” Bjarne zag in de verte de man zitten die hij herkende van foto’s in de krant. Hij was aan het praten met een jongeman, een lange slanke jongeman met donkere ogen en bruin sluik haar.

Gerard en Bjarne raakten samen in een luchtig gesprek verwikkeld. Het ging eigenlijk nergens over, totdat Gerard plotseling naar zijn relatie met Emma begon te vragen. Bjarne kreeg het gevoel dat hij in de gaten had dat hij iets intiems met zijn hospita had. Hij probeerde het gesprek op een ander onderwerp te krijgen, maar ze kwamen niet meer op dezelfde golflengte.

Hij bestelde nog een groot glas bier voor hen allebei. Ze schoven de stoelen helemaal in de schaduw omdat het in de zon echt te warm werd. Bjarne zag dat Arnold Roodkop afscheid nam van de jongeman met wie hij had zitten praten. De jongeman stond ook op en tot zijn verbazing liep hij met zijn drankje naar hun tafeltje om er bij te komen zitten. Hij stelde zich keurig voor.

“Hallo ik ben Alex Huppelrat, student sociologie. Ik doe onderzoek naar wat jongeren tegenwoordig bezig houdt. Zouden jullie even tien minuten vrij kunnen maken om wat vragen te beantwoorden?”

“Ja, leuk, kom maar op met die vragen!” reageerde Gerard enthousiast, terwijl Bjarne moest slikken omdat hij een slok van het bier had genomen.

Alex richtte zijn vragen onmiddellijk aan Gerard en wachtte de antwoorden van Bjarne niet af. Gerard voelde zich als een vis in het water. Bjarne had meteen in de gaten dat hij dingen liep te verzinnen en dat Alex dat niet in de gaten had. Kennelijk had Alex voldoende aan de antwoorden van Gerard want hij vroeg Bjarne verder niets meer.

Bjarne probeerde het gesprek niet te volgen want hij zag bij een van de tafeltjes een mooie vrouw zitten die erg op Emma leek. Hoe zou het met haar zijn in dat verre Amerika?