Voorjaar 1988

Druilerige voorjaarsregen was het decor van de lente in Amsterdam. En ook de wind liet zich met graagte gelden. De mensen op straat worstelden met de paraplu, of waren gekleed in waterdichte regenpakken. Het lukte Bjarne niet om droog te blijven. Toen hij thuis was moest hij zich omkleden.
Even later genoot hij van een warme kop koffie. Op de radio klonk ΅ Gimme Hope Jo'anna “ van Eddy Grant.

Bjarne miste de aandacht van de elegante Kees Broodakker. Omdat hij zijn vroegere vrienden uit Utrecht ook nooit meer zag begon hij zich eenzaam te voelen.

Berend was een eigen zaak begonnen en moest hard werken om zijn hoofd boven water te houden. Hij had het geluk dat hij geen woonlasten had in de vorm van huur of hypotheek omdat zijn ouders voor hem een huis hadden gekocht. En een auto en een fiets. Nu had hij een klein bedrijf als ergonoom.
De eerste opdrachten waren meteen pittig. Hij had het druk om aan alle eisen te voldoen.
Bjarne voelde zich niet thuis in zijn kleine huurwoning op de vierde verdieping in de buurt van zijn overspannen familieleden die ook in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt woonden. Er leek geen einde aan de economische crisis te komen. Als Bjarne de brieven van Emma goed begreep ging het allesbehalve goed met haar. Verwarrende zinnen op oude ansichtkaarten met een dubbele boodschap.
Bjarne kreeg een onverwachte brief van de kunstenaar Peter Halm waarin hij beschreef hoe een bezoek aan Emma verliep.

Beste Bjarne Gosse,

Sorry dat ik met de deur in huis val in jouw brievenbus, maar ik moet je iets belangrijk vertellen. Ik ben gisteren bij Emma in haar riante woonzaal geweest. Om eindelijk duidelijkheid te krijgen over haar penibele situatie. Het was erger dan ik kon vermoeden. Er stonden flessen alcohol verspreid door het huis. Er waren een paar enge mensen die naar me staarden. Geen idee wat ze aan het doen waren. Ze zaten er bewegingloos met vreemde blikken in de ogen. Het stonk vreselijk. En op de vloer lag Emma, die helemaal niet kon praten. Ze herkende me niet eens en ze begreep niets. Het was alsof ze gedrogeerd was. Gewoon op de vloer lag ze, die erg vies was, ik weet niet eens wat ze daar deed . Het was erg pijnlijk om naar te kijken. Haar gezicht stond in een grimas. Ik belde de politie. Na dertig minuten stond de politie voor de deur. De vreemde mensen vertrokken.

Terwijl ik met een politieagent sprak en een verklaring aflegde, kwam Emma tot bezinning en zag me. Toen ze me zag, begon ze door de hele straat te schreeuwen hoeveel ze me haatte. Ze vertelde me dat ik nooit meer in haar leven zou komen, anders zou ze me vermoorden.
Weet je, ik zit hier en heb er spijt van dat ik haar ben gaan opzoeken . En ik voel me vreselijk schuldig over wat er met Emma is gebeurd .
Onbegrijpelijk dat de crisis zoveel vat op haar heeft gekregen en ze compleet aan lager wal is geraakt. Ik dacht dat Jan Boter haar zou helpen, maar die bleek al twee maanden in Marrakesh te verblijven.
Ik hoop dat het met jou beter gaan Beste Bjarne. Schilder je nog steeds?
Ik zag drie werken van je bij de kunstuitleen in Amsterdam. Vooral het werk “Ongeboren veulen” sprak me erg aan.
Ik ga vanaf volgende maand bij Gianluigi in Italië wonen. We hebben er samen een groot huis gekocht in een regio met veel natuur en hartelijke mensen. Hij heeft daar familie wonen.

Hou je taai, beste Bjarne, misschien schrijf ik je nog vanuit het gastvrije Italië.

Peter Halm

Druilerige regendruppels tikten tegen het raam van de woonkamer. Was dat schrikken dat het zo slecht met Emma ging. Ongelooflijk dat al haar rijke minnaars haar in de steek hadden gelaten.
Wat goed dat Peter Halm even een kijkje was gaan nemen en de hulpverlening had ingeschakeld. Bjarne Gosse had met haar te doen.

Zomer 1988

Zomerbloemen, de bloemen die voor de beeldschone Emma waren bestemd, nu haar gezondheid haar in de steek liet. De jeugdige Bjarne Gosse was ze met liefde komen brengen en hij nam zelfs de moeite om ze in de bijzondere vaas te zetten.

“ Zet ze maar in die vaas. De vaas die komt uit Kreta, die hebben Christiaan en ik gekocht bij een oude vrouw.” Voordat Bjarne het in de gaten had luisterde hij naar een verhaal over de vakantie van Emma en Christiaan op Kreta. Met dezelfde liefde waarmee hij de zomerbloemen was komen brengen nam hij weer afscheid van zijn voormalige geliefde, die bleef praten totdat Bjarne de kamer verliet.

Die nacht had Bjarne Gosse een bizarre herinnering in zijn bed toen hij lag te woelen omdat de slaap hem niet wilde bezoeken.

Het ging over het voorlaatste schooljaar toen de leerlingen van de tuinbouwschool een praktijkopdracht kregen voor bloementeelt.

Arthur had een oom in de buurt wonen die een stuk land had. De klasgenoot van Bjarne vertelde dat er op het landgoed van zijn oom een oude plantenkas stond. Niet meer te verwarmen, en in staat van verval, maar prima om wat koude grond chrysanten in te kweken. Het was een opdracht voor bloementeelt en het was fijn dat Arthur op deze manier kon bijdragen aan de opdracht.

Ze besloten een potje te maken om de jonge chrysantenplanten te kunnen kopen en geld voor voedingstoffen. Arthur wilde de taak van de verzorging wel op zich nemen. Dan kreeg hij het grootste deel van de winst wanneer ze de oogst op de bloemenmarkt gingen verkopen.

Zo gezegd zo gedaan, ze kochten verschillende planten en Arthur begon met de verzorging ervan.

Iedere week ging de rest van de groep kijken om te zien hoe de planten ervoor stonden en om te helpen bij de verdere verzorging. Ze hadden het geluk dat Arthur uit een tuindersgezin kwam en al bekend was met de teelt van chrysanten.

Het was een prachtig gezicht toen de bloemen klaar waren voor de oogst.

De oude vervallen kas van de oom van Arthur stond vol met bonte chrysanten. Gele, okergele, bruine, donkerrode chrysanten.

Ze schreven allemaal op hun eigen manier een verslag van het gebeuren. De schoolopdracht was geslaagd en de bloemen werden op de bloemenmarkt verkocht. Het leverde net voldoende op om de fiets van Bjarne van nieuwe banden en een rinkelende bel te voorzien. Jaap had er een nieuwe spijkerbroek van gekocht en Arthur liep te pronken met een nieuw horloge.

Na de oogst van de chrysanten was de oude plantenkas niet meer te redden. Tijdens een hevige storm in de winter donderde de hele boel in elkaar.

Herfst 1988

Het was herfst in Nederland. Op de radio was de grote hit van Womack and Womack te horen, een dansnummer, “Teardrops”.

Emma had een dik boek gekocht. Een boek waarin een heleboel schrijvers die op deze wereld hadden geleefd en geschreven in beschreven stonden. Het was haar eigen encyclopedie, een naslagwerk waarin ze informatie op kon zoeken over de vele schrijvers van wie ze boeken had gelezen. Haar favoriete leesplek was de oude handgemaakte leren Italiaanse stoel. De stoel waarop ze had gezeten toen ze de laatste keer met de jeugdige Bjarne de liefde had bedreven in standje hopeloos.
Ze schreef Bjarne een brief waarin ze vroeg of hij die stoel bij wijze van erfenis wilde bemachtigen, mocht ze komen te overlijden in de toekomst. Bjarne had geen idee hoe ver weg die toekomst was.
Hij mocht niet meer op bezoek komen. Ze schreef hem dat ze hem niet leuk meer vond, dat had hij ook al van andere mensen vernomen. Ze stuurde Bjarne gekopieerde bladzijden uit het dikke boek, met informatie over de schrijvers van wie ze wist dat hij er boeken van had gelezen.

“Whenever I hear goodbyes, remind me baby of you
I break down and cry, next time I'll be true, yeah
Fever for lost romance remind me baby of you
I took a crazy chance
And next time I'll be true, I'll be true, I'll be true”

Bjarne begon de tekst van ”Teardrops “ steeds beter te herkennen. Het was een gedreven song die uitnodigde om te gaan dansen.
Al meerdere keren had Bjarne aan Emma laten weten dat ze hem geen post meer moest sturen, maar ze kon haar gewoonten moeilijk afleren. De informatie over de stoel deed Bjarne Gosse twijfelen. Waarom begon ze over een erfstuk terwijl ze nog volop in leven was?

Bjarne besloot een wandeling te maken. De bomen in het kleine stadspark lieten een bonte pracht aan herfstkleuren zien, toen hij op weg naar de bakker met het lekkerste brood van Amsterdam terugdacht aan zijn zomerse avontuur met Kees Broodakker. De herinneringen aan die onbezorgde tijd deden Bjarne sneller wandelen dan eigenlijk de bedoeling was.

Thuisgekomen zag hij de oude vaas van Emma staan, in de kleine kamer waar hij maar niet aan kon wennen. De vaas waar hij zoveel verhalen over had gehoord. De kleine kamer waar nauwelijks voldoende ruimte was om te wonen.
Bjarne had zin om te gaan dansen. In de Rozenstraat was een kleine dansgelegenheid waar op vrijdagavond dansmuziek klonk. Het was de eerste keer dat hij Astrid zag. Een moment op de dansvloer. En twintig minuten later kreeg hij een uitnodiging om bij haar te komen eten in de studentenflat aan de rand van de stad.

De vaas van Emma was een weerloos kunstwerk, gemaakt door een oude vrouw op het Griekse eiland Kreta. Toen Bjarne moe door het dansen en uitgeput door het bier weer thuis kwam leunde hij iets te stevig tegen de wankele kast.
Het was een dof tergend geluid. Bjarne keek naar wat er was gebeurd. Er zaten vijf grote barsten in de vaas en toen Bjarne de vaas wilde oprapen, viel die in stukken uit elkaar.

De volgende dag belde Astrid om de afspraak voor een studentendiner te maken. Astrid droeg de geur van blauwe bloemen rond haar schouders. Bjarne stemde toe. Hij kon er naar toe gaan met zijn fiets. Het was wel ver, maar hij wilde Astrid weer zien en haar beter leren kennen.

oktober 1988

Twee weken later was het zover. Na een half uur fietsen vond Bjarne aan de rand van de stad de studentenflat waar Astrid een kamer huurde omdat zij rechten had gestudeerd maar daar in het tweede jaar mee was gestopt. Ze serveerde witlof gerold in warme ham en schonk daarbij een frisse licht gekoelde witte wijn. Ze deed dat gekleed in een mooie rok bedrukt met blauwe bloemen die in het voorbij gaan een zware parfumlucht lieten ruiken. Het was gezellig, er was niet meteen een klik, maar die kwam er wel naar mate de avond naar de nacht toe kroop. Het werd donker en de radio ging aan. Daar klonk de muziek waarop ze samen hadden gedanst en een wetenschappelijk programma op de BBC.

Het beddengoed was van een stevige kwaliteit linnen en zwart van kleur. Aan de muur hing een groot portret van het idool van Astrid, de populaire zangeres Grace Jones. Tot diep in de nacht luisterden ze samen naar de radio en toen vielen ze in slaap, vredig naast elkaar in bed.

Er was iets typisch aan de geur van blauwe bloemen. De geur was het sterkst in de nacht.

De volgende dag ging Bjarne weer op de fiets terug naar de Spaarndammerbuurt. Over een week had hij afgesproken met Astrid om haar te ontvangen in zijn kleine woning op de vierde verdieping. Hij was van plan een grote pan spaghetti te maken met een smakelijke bolognaisesaus. En een frisse salade met verse citroen en ijsbergsla. Er stonden nog drie flesjes bier in de koelkast.

De twee geliefden hadden een wonderbaarlijk romantische avond samen. Astrid bleef niet slapen, maar ze spraken af elkaar spoedig weer te ontmoeten. Er bloeide iets van liefde tussen de twee, maar het was nog niet precies te duiden.

Bjarne had een idee voor een nieuw schilderwerk, met de titel “Moeder en Zoon“. Het werd een vlekkenschilderij, met kleine kleurvlakken in diverse tinten blauw, wit en een klein beetje roze. Een spontane schildersessie met een opvallend resultaat.

Astrid wilde niet in de studentenflat blijven wonen. Ze zocht een ander leven, ver weg van haar mislukte studie Rechten en de wereld van de universiteit. Ze was gecharmeerd door de artistieke Bjarne. Zijn schilderwerken waren voor haar een aangename verrassing.

Schrijver: Bjarne Gosse